Comentario corto sobre los aforismos 32 a 62 del Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam:
मुक्तिमुद्दिश्य यावज्जीवेनाप्रधानाः सर्वान्यनिष्पत्तयो यतोऽशीर्षकदेहवन्मुक्तिहीनं जीवितम्॥३२॥
Muktimuddiśya yāvajjīvenāpradhānāḥ sarvānyaniṣpattayo yato’śīrṣakadehavanmuktihīnaṁ jīvitam||32||
Todos los otros logros (sarva-anya-niṣpattayaḥ) en la vida (yāvat-jīvena) son secundarios (apradhānāḥ) con respecto a (uddiśya) la Liberación (muktim), pues (yatas) una vida (jīvitam) sin Liberación (mukti-hīnam) (es) como (vat) un cuerpo sin la cabeza (aśīrṣakadeha).
Todos los otros logros en la vida son secundarios con respecto a la Liberación, pues una vida sin Liberación es como un cuerpo sin la cabeza.
मुक्तिमुद्दिश्य मोक्षविषये यावज्जीवेन यावज्जीवमप्रधाना गौणाः सर्वान्यनिष्पत्तयो सर्वापरसाधनानि यतो यस्मादशीर्षकदेहवदशिरस्कतनुवन्मुक्तिहीनं जीवितं मोक्षरहितो जीवः। बन्दिशालिकायाः कक्षवरे यद्यपि स्वयं वसेत्तथापि तस्मिन्सम्भोगस्वाच्छन्द्याभावत्वादतिपीडा सुदुःखमपि भवेद्यत्स्वयं सुसमृद्धो यद्यपि स्यात्तथापि सोऽतिसुखी न भवेत्तस्य तत्तदनुभवसम्भोगासमर्थत्वात्॥३२॥
Muktimuddiśya mokṣaviṣaye yāvajjīvena yāvajjīvamapradhānā gauṇāḥ sarvānyaniṣpattayo sarvāparasādhanāni yato yasmādaśīrṣakadehavadaśiraskatanuvanmuktihīnaṁ jīvitaṁ mokṣarahito jīvaḥ| Bandiśālikāyāḥ kakṣavare yadyapi svayaṁ vasettathāpi tasminsambhogasvācchandyābhāvatvādatipīḍā suduḥkhamapi bhavedyatsvayaṁ susamṛddho yadyapi syāttathāpi so’tisukhī na bhavettasya tattadanubhavasambhogāsamarthatvāt||32||
Todos los otros logros (sarva-anya-niṣpattayaḥ sarva-apara-sādhanāni) en la vida (yāvat-jīvena yāvat-jīvam) son secundarios o subordinados (apradhānāḥ gauṇāḥ) con respecto a/con referencia a (uddiśya… viṣaye) la Liberación o Emancipación (muktim… mokṣa), pues (yatas yasmāt) una vida/existencia (jīvitam… jīvaḥ) sin Liberación/desprovista de Emancipación (mukti-hīnam… mokṣa-rahitaḥ) (es) como (vat) un cuerpo sin la cabeza (aśīrṣakadeha… aśiraskatanu). Aunque (yadi api) uno (svayam) pudiera (vaset) en la mejor celda (kakṣa-vare) de una prisión (bandiśālikāyāḥ), aún así (tathā api), puesto que en uno no hay ninguna libertad (tasmin… svācchandya-abhāvatvāt) para disfrutar plenamente (sambhoga), existiría (bhavet) tremendo sufrimiento (ati-pīḍā) (y) gran dolor (su-duḥkham api); es decir (yad), aún si (yadi api) uno mismo (svayam) fuese (syāt) excesivamente próspero (su-samṛddhaḥ), no obstante (tathā api) uno (saḥ) no podría ser (na bhavet) completamente feliz (ati-sukhī) debido a su incapacidad (tasya… asamarthatvāt) para disfrutar plenamente (sambhoga) las diversas (tad-tad) experiencias (anubhava)||32||
Todos los otros logros en la vida son secundarios o subordinados con respecto a/con referencia a la Liberación o Emancipación, pues una vida/existencia sin Liberación/desprovista de Emancipación (es) como un cuerpo sin la cabeza. Aunque uno pudiera vivir en la mejor celda de una prisión, aún así, puesto que en uno no hay ninguna libertad para disfrutar plenamente, existiría tremendo sufrimiento (y) gran dolor; es decir, aún si uno mismo fuese excesivamente próspero, no obstante uno no podría ser completamente feliz debido a su incapacidad para disfrutar plenamente las diversas experiencias.
मुक्तेः परमशेषेण सार्थं जीवितम्॥३३॥
Mukteḥ paramaśeṣeṇa sārthaṁ jīvitam||33||
La vida (jīvitam) tiene pleno sentido (aśeṣeṇa sārtham) después de (param) la Liberación (mukteḥ).
La vida tiene pleno sentido después de la Liberación.
मुक्तेः परं मोक्षात्पश्चादशेषेण सार्थं जीवितं निखिलेनार्थान्वितो जीवः। प्राङ्मुक्तेर्बन्धपदे मुक्तिरेव गरिष्ठार्थः सम्यग्भोगस्वाच्छन्द्याभावत्वात्परमार्थग्रहणाभावत्वाच्चिदानन्दैकघनरूपस्वस्वभावख्यात्यभावत्वात्तन्मायाकृतस्वप्नदर्शनभावत्वान्मुक्त्याः परञ्च परमार्थोपलब्धेः परमार्थतो विश्वदर्शनतोऽखिलेनार्थोपेतः स्वजीवो भवति परमशिवात्मनोऽद्भुतस्वरूपस्याविरतग्रहणादेव॥३३॥
Mukteḥ paraṁ mokṣātpaścādaśeṣeṇa sārthaṁ jīvitaṁ nikhilenārthānvito jīvaḥ| Prāṅmukterbandhapade muktireva gariṣṭhārthaḥ samyagbhogasvācchandyābhāvatvātparamārthagrahaṇābhāvatvāccidānandaikaghanarūpasvasvabhāvakhyātyabhāvatvāttanmāyākṛtasvapnadarśanabhāvatvānmuktyāḥ parañca paramārthopalabdheḥ paramārthato viśvadarśanato’khilenārthopetaḥ svajīvo bhavati paramaśivātmano’dbhutasvarūpasyāviratagrahaṇādeva||33||
La vida o existencia (jīvitam… jīvaḥ) tiene pleno sentido (aśeṣeṇa sārtham), (o sea,) está completamente llena de significado (nikhilena artha-anvitaḥ), después de (param… paścāt) la Liberación o Emancipación (mukteḥ… mokṣāt). Antes de (prāk) la Liberación (mukteḥ) —en el estado (pade) de esclavitud (bandha)—, únicamente la Liberación (muktiḥ eva) es lo más importante (gariṣṭha-arthaḥ) ya que no hay ninguna libertad (svācchandya-abhāvatvāt) para disfrutar a pleno (samyak-bhoga) (simplemente) porque uno no percibe (grahaṇa-abhāvatvāt) la Más Alta Realidad (parama-artha), (es decir,) porque uno no se da cuenta de (khyāti-abhāvatvāt) su propia (sva) naturaleza esencial (sva-bhāva) que es una compacta masa (eka-ghana-rūpa) de Conciencia y Bienaventuranza (cid-ānanda) (y en cambio) uno ve (darśana-bhāvatvāt) un sueño (svapna) manufacturado (kṛta) por Su Māyā (tad-māyā); y (ca) después de (param) la Liberación (muktyāḥ), puesto que existe un darse cuenta de (upalabdheḥ) la Más Alta Realidad (parama-artha) —(en definitiva,) puesto que uno ve al universo (viśva-darśanatas) tal como es (parama-arthatas)—, la propia vida (sva-jīvaḥ) está (bhavati) totalmente (akhilena) repleta de significado (artha-upetaḥ) a causa de la constante percepción (avirata-grahaṇāt eva) de la maravillosa naturaleza esencial (adbhuta-sva-rūpasya) que es Paramaśiva (parama-śiva-ātmanaḥ)||33||
La vida o existencia tiene pleno sentido, (o sea,) está completamente llena de significado, después de la Liberación o Emancipación. Antes de la Liberación —en el estado de esclavitud—, únicamente la Liberación es lo más importante ya que no hay ninguna libertad para disfrutar a pleno (simplemente) porque uno no percibe la Más Alta Realidad, (es decir,) porque uno no se da cuenta de su propia naturaleza esencial que es una compacta masa de Conciencia y Bienaventuranza (y en cambio) uno ve un sueño manufacturado por Su Māyā; y después de la Liberación, puesto que existe un darse cuenta de la Más Alta Realidad —(en definitiva,) puesto que uno ve al universo tal como es—, la propia vida está totalmente repleta de significado a causa de la constante percepción de la maravillosa naturaleza esencial que es Paramaśiva.
परमशिवदृष्ट्या यज्जीवितसञ्ज्ञं तद्विलासस्तेनैकत्वमुपलब्धुमसमर्थस्य नरस्य दृष्ट्या च यत्किञ्चित्तत्॥३४॥
Paramaśivadṛṣṭyā yajjīvitasañjñaṁ tadvilāsastenaikatvamupalabdhumasamarthasya narasya dṛṣṭyā ca yatkiñcittat||34||
Lo que (yad… tad) se denomina (sañjñam) vida (jīvita) (es) un Juego (vilāsaḥ) desde el punto de vista de Paramaśiva (parama-śiva-dṛṣṭyā) y (ca) cualquier otra cosa (yad kiñcid tad) desde el punto de vista (dṛṣṭyā) de un individuo limitado (narasya) que no puede (asamarthasya) darse cuenta de (upalabdhum) (su) unidad (ekatvam) con Él (tena).
Lo que se denomina vida es un Juego desde el punto de vista de Paramaśiva y cualquier otra cosa desde el punto de vista de un individuo limitado que no puede darse cuenta de su unidad con Él.
परमशिवदृष्ट्या परमात्मदृष्ट्या यज्जीवितसञ्ज्ञं जीवितं नाम तद्विलासः क्रीडा तेन परमेश्वरेणैकत्वमैक्यमुपलब्धुं ग्रहीतुमसमर्थस्याकल्पस्य नरस्याणोर्दृष्ट्या च यत्किञ्चित्तत्। स्वजीवितं भद्रं यदि वाभद्रं वा मिश्रणं वा भवति सदाह्लादशालिविलासः परमशिवस्य सर्वैक्यतो बन्धनस्थस्य किन्तु स्वात्माज्ञानसङ्कीर्णस्वप्नोपमभेदविनिःसृतधर्माधर्ममूलकचिन्तासक्तस्य नरस्य जीवो यत्किञ्चिदस्ति तथाहीन्द्रियसुखाय जीवितमिति वा पीडासङ्कुलदिव्यं जीवितमिति वा कर्मविषयानृण्यं गमनाय बन्धनवेश्म जीवितमिति वा इत्यादि॥३४॥
Paramaśivadṛṣṭyā paramātmadṛṣṭyā yajjīvitasañjñaṁ jīvitaṁ nāma tadvilāsaḥ krīḍā tena parameśvareṇaikatvamaikyamupalabdhuṁ grahītumasamarthasyākalpasya narasyāṇordṛṣṭyā ca yatkiñcittat| Svajīvitaṁ bhadraṁ yadi vābhadraṁ vā miśraṇaṁ vā bhavati sadāhlādaśālivilāsaḥ paramaśivasya sarvaikyato bandhanasthasya kintu svātmājñānasaṅkīrṇasvapnopamabhedaviniḥsṛtadharmādharmamūlakacintāsaktasya narasya jīvo yatkiñcidasti tathāhīndriyasukhāya jīvitamiti vā pīḍāsaṅkuladivyaṁ jīvitamiti vā karmaviṣayānṛṇyaṁ gamanāya bandhanaveśma jīvitamiti vā ityādi||34||
Lo que (yad… tad) se denomina (sañjñam… nāma) vida (jīvita… jīvitam) (es) un Juego o Pasatiempo (vilāsaḥ krīḍā) desde el punto de vista de Paramaśiva (parama-śiva-dṛṣṭyā) —desde el punto de vista (dṛṣṭyā) del Ser Supremo (parama-ātma)— y (ca) cualquier otra cosa (yad kiñcid tad) desde el punto de vista (dṛṣṭyā) de un individuo limitado (narasya) —desde el punto de vista (dṛṣṭyā) de un ser atómico (aṇoḥ)— que no puede (asamarthasya akalpasya) darse cuenta o captar (upalabdhum grahītum) (su) unidad o identidad (ekatvam aikyam) con Él (tena), (es decir,) con el Señor Supremo (parama-īśvareṇa). La propia vida (sva-jīvitam), ya sea (yadi vā) buena (bhadram), mala (abhadram) o (vā… vā) mezcla (miśraṇam), es (bhavati) siempre (sadā) un Juego (vilāsaḥ) de Paramaśiva (parama-śivasya) lleno de (śāli) Deleite (āhlāda) ya que Él es uno con todo (sarva-aikyatas); sin embargo (kintu), para un individuo limitado (narasya) en cautiverio (bandhana-sthasya) (y) apegado a (saktasya) pensamientos (cintā) basados en (mūlaka) lo que es correcto u erróneo (dharma-adharma) —todo lo cual se origina (viniḥsṛta) en una dualidad (bheda) parecida a un sueño (svapna-upama) (y) abarrotada de (saṅkīrṇa) ignorancia (ajñāna) acerca de su propio Ser (sva-ātma)—, la vida (jīvaḥ) es (asti) cualquier otra cosa (yad kiñcid) —por ejemplo (tathāhi): ‘La vida (jīvitam) (es) para los placeres de los sentidos (indriya-sukhāya… iti)‘ o (vā) ‘La vida (jīvitam) (es) un suplicio (divyam) lleno de (saṅkula) sufrimiento (pīḍā… iti)‘ o (vā) ‘La vida (jīvitam) (es) una prisión (bandhana-veśma) para saldar deudas kármicas (karma-viṣaya-ānṛṇyaṁ gamanāya… iti)‘, etc. (iti-ādi)—||34||
Lo que se denomina vida (es) un Juego o Pasatiempo desde el punto de vista de Paramaśiva —desde el punto de vista del Ser Supremo— y cualquier otra cosa desde el punto de vista de un individuo limitado —desde el punto de vista de un ser atómico— que no puede darse cuenta o captar (su) unidad o identidad con Él, (es decir,) con el Señor Supremo. La propia vida, ya sea buena, mala o mezcla, es siempre un Juego de Paramaśiva lleno de Deleite ya que Él es uno con todo; sin embargo, para un individuo limitado en cautiverio (y) apegado a pensamientos basados en lo que es correcto u erróneo —todo lo cual se origina en una dualidad parecida a un sueño (y) abarrotada de ignorancia acerca de su propio Ser—, la vida es cualquier otra cosa —por ejemplo: ‘La vida (es) para los placeres de los sentidos’ o ‘La vida (es) un suplicio lleno de sufrimiento’ o ‘La vida (es) una prisión para saldar deudas kármicas’, etc.—.
अयं महेश्वरस्तद्गाम्भीर्यादुन्मज्ज्य स्वेच्छया तत्प्रकाशं त्यजति-निषेधयति सङ्कोचं च स्वीकरोति॥३५॥
Ayaṁ maheśvarastadgāmbhīryādunmajjya svecchayā tatprakāśaṁ tyajati-niṣedhayati saṅkocaṁ ca svīkaroti||35||
Este (ayam) Gran Señor (mahā-īśvaraḥ), saliendo (unmajjya) desde Sus profundidades (tad-gāmbhīryāt), voluntariamente (sva-icchayā) renuncia/niega (tyajati-niṣedhayati) a su Luz (tad-prakāśam) y (ca) acepta (svīkaroti) limitación (saṅkocam).
Este Gran Señor, saliendo desde Sus profundidades, voluntariamente renuncia/niega a Su Luz y acepta limitación.
अयं महेश्वरः परमशिवस्तद्गाम्भीर्यात्स्वागाधताया उन्मज्ज्य निर्गम्य स्वेच्छया स्वेच्छापूर्वं तत्प्रकाशं स्वालोकं त्यजति-निषेधयति सङ्कोचं पारिमित्यं च स्वीकरोति प्रतिगृह्णाति। शिवशक्त्यात्मकाहमिदंविषयसम्यगद्वयोत्पन्नमायादिपृथिवीपर्यन्तैकत्रिंशत्तत्त्वरूपाशुद्धाध्वप्रपञ्चार्थं येन स्थूलसूक्ष्मविश्वे इमे आभासेते सदाशिव-शक्ति-वामा-ज्येष्ठा-रौद्री-अघोर-परमघोर-घोर-घोरानन-भीम-भीषण-वमन-पिवन-वामदेवी-अघोरा-अम्बिका-क्रोध-हालाहलरुद्र-अभिधानेष्वष्टादशमणिनिभभुवनेष्वगण्यबैन्दवदेह्यलङ्कृतं शिवादिसद्विद्यान्ततत्त्ववितन्वन्तं चिदानन्दमयं स्वविभाविप्रकाशं स खलु त्यजति-निषेधयति॥३५॥
Ayaṁ maheśvaraḥ paramaśivastadgāmbhīryātsvāgādhatāyā unmajjya nirgamya svecchayā svecchāpūrvaṁ tatprakāśaṁ svālokaṁ tyajati-niṣedhayati saṅkocaṁ pārimityaṁ ca svīkaroti pratigṛhṇāti| Śivaśaktyātmakāhamidaṁviṣayasamyagadvayotpannamāyādipṛthivīparyantaikatriṁśattattvarūpāśuddhādhvaprapañcārthaṁ yena sthūlasūkṣmaviśve ime ābhāsete sadāśiva-śakti-vāmā-jyeṣṭhā-raudrī-aghora-paramaghora-ghora-ghorānana-bhīma-bhīṣaṇa-vamana-pivana-vāmadevī-aghorā-ambikā-krodha-hālāhalarudra-abhidhāneṣvaṣṭādaśamaṇinibhabhuvaneṣvagaṇyabaindavadehyalaṅkṛtaṁ śivādisadvidyāntatattvavitanvantaṁ cidānandamayaṁ svavibhāviprakāśaṁ sa khalu tyajati-niṣedhayati||35||
Este (ayam) Gran Señor (mahā-īśvaraḥ) —Paramaśiva (parama-śivaḥ)—, saliendo (unmajjya nirgamya) desde Sus profundidades (tad-gāmbhīryāt sva-agādhatāyāḥ), voluntariamente (sva-icchayā sva-icchā-pūrvam) renuncia/niega (tyajati-niṣedhayati) a Su Luz o Esplendor (tad-prakāśam sva-ālokam) y (ca) acepta/asume (svīkaroti pratigṛhṇāti) limitación o contracción (saṅkocam pārimityam). Para la manifestación (prapañca-artham) del curso (adhva) impuro (aśuddha) compuesto de treinta y una categorías (ekatriṁśat-tattva-rūpa) desde Māyā (māyā-ādi) hasta el elemento tierra (pṛthivī-paryanta), que se produce (utpanna) a partir de la completa dualidad (samyak-advaya) entre ‘Yo’ y ‘Esto’ (aham-idam-viṣaya) —(o sea, entre) Śiva y Śakti (śiva-śakti-ātmaka)—, de modo que (yena) estos (ime) dos universos (viśve), burdo y sutil (sthūla-sūkṣma), aparezcan destellantemente (ābhāsete), Él (saḥ) ciertamente (khalu) renuncia/niega (tyajati-niṣedhayati) a Su (sva) gloriosa (vibhāvi) Luz (prakāśam) repleta de (mayam) Conciencia y Bienaventuranza (cit-ānanda), que se extiende (vitanvantam) desde la categoría Śiva hasta la categoría Sadvidyā (śiva-ādi-sadvidyā-anta-tattva), (y) que está adornada (alaṅkṛtam) con miríadas de (agaṇya) seres dotados de cuerpos hechos de Bindu (baindava-dehi) (que residen) en dieciocho mundos cual gemas (aṣṭādaśa-maṇi-nibha-bhuvaneṣu) cuyos nombres son (los siguientes) (abhidhāneṣu): Sadāśiva, Śakti, Vāmā, Jyeṣṭhā, Raudrī, Aghora, Paramaghora, Ghora, Ghorānana, Bhīma, Bhīṣaṇa, Vamana, Pivana, Vāmadevī, Aghorā, Ambikā, Krodha y Hālāhalarudra (sadāśiva-śakti-vāmā-jyeṣṭhā-raudrī-aghora-paramaghora-ghora-ghorānana-bhīma-bhīṣaṇa-vamana-pivana-vāmadevī-aghorā-ambikā-krodha-hālāhalarudra)||35||
Este Gran Señor —Paramaśiva—, saliendo desde Sus profundidades, voluntariamente renuncia/niega a Su Luz o Esplendor y acepta/asume limitación o contracción. Para la manifestación del curso impuro compuesto de treinta y una categorías desde Māyā hasta el elemento tierra, que se produce a partir de la completa dualidad entre ‘Yo’ y ‘Esto’ —(o sea, entre) Śiva y Śakti—, de modo que estos dos universos, burdo y sutil, aparezcan destellantemente, Él ciertamente renuncia/niega a Su gloriosa Luz repleta de Conciencia y Bienaventuranza, que se extiende desde la categoría Śiva hasta la categoría Sadvidyā, (y) que está adornada con miríadas de seres dotados de cuerpos hechos de Bindu (que residen) en dieciocho mundos cual gemas cuyos nombres son (los siguientes): Sadāśiva, Śakti, Vāmā, Jyeṣṭhā, Raudrī, Aghora, Paramaghora, Ghora, Ghorānana, Bhīma, Bhīṣaṇa, Vamana, Pivana, Vāmadevī, Aghorā, Ambikā, Krodha y Hālāhalarudra.
तत्प्रकाशत्यागः-निषेधो नरस्य निजाशुद्धिरूपाणवमलनामधेयः॥३६॥
Tatprakāśatyāgaḥ-niṣedho narasya nijāśuddhirūpāṇavamalanāmadheyaḥ||36||
El acto de renunciar/negar (tyāgaḥ-niṣedhaḥ) a Su (tad) Luz (prakāśa) se denomina (nāmadheyaḥ) Āṇavamala (āṇava-mala) o (rūpa) la impureza primordial (nija-aśuddhiḥ) de un individuo limitado (narasya).
El acto de renunciar/negar a Su Luz se denomina Āṇavamala o la impureza primordial de un individuo limitado.
तत्प्रकाशस्य तदालोकस्य त्यागः-निषेधो नरस्याणोर्निजाशुद्धिरूपाणवमलनामधेयः। यदा महेश्वरोऽशेषपारिमित्यमुत्पदायितुं व्यवस्यति तदा सर्वशक्त्यात्मकस्वस्वभावावरणे तिरोधानकृत्ये सा प्रथमगतिर्या स्वेच्छाशक्तेर्महासङ्कोचमात्रत्वेन भासमाना यन् मायातत्त्वोपरि सद्विद्यातत्त्वाधश्च तस्य मायाशक्तिकृतमहामायाहृदये स्वपूर्णत्वबृहदाकुञ्चनत्वेन वक्ष्यमाणपौरुषबौद्धाज्ञानरूपाणवमलाख्यार्थात्प्रकाशोपेतानां स्वातन्त्र्यहीनानामपरामहामायास्थानां विज्ञानाकलनामनां प्रमातॄणां च निखिलेन मायाशून्यरूपकारणशरीरमयानां प्रलयाकलनामधेयानां प्रमातॄणां चाखिलेन सूक्ष्मस्थूलशरीरमयानां सकलाभिधानानां प्रमातॄणां च प्रपञ्चे हेतुरेवाणवमलमेतद्भवति॥३६॥
Tatprakāśasya tadālokasya tyāgaḥ-niṣedho narasyāṇornijāśuddhirūpāṇavamalanāmadheyaḥ| Yadā maheśvaro’śeṣapārimityamutpadāyituṁ vyavasyati tadā sarvaśaktyātmakasvasvabhāvāvaraṇe tirodhānakṛtye sā prathamagatiryā svecchāśaktermahāsaṅkocamātratvena bhāsamānā yan māyātattvopari sadvidyātattvādhaśca tasya māyāśaktikṛtamahāmāyāhṛdaye svapūrṇatvabṛhadākuñcanatvena vakṣyamāṇapauruṣabauddhājñānarūpāṇavamalākhyārthātprakāśopetānāṁ svātantryahīnānāmaparāmahāmāyāsthānāṁ vijñānākalanāmanāṁ pramātṝṇāṁ ca nikhilena māyāśūnyarūpakāraṇaśarīramayānāṁ pralayākalanāmadheyānāṁ pramātṝṇāṁ cākhilena sūkṣmasthūlaśarīramayānāṁ sakalābhidhānānāṁ pramātṝṇāṁ ca prapañce heturevāṇavamalametadbhavati||36||
El acto de renunciar/negar (tyāgaḥ-niṣedhaḥ) Su (tad… tad) Luz o Esplendor (prakāśasya… ālokasya) se denomina (nāmadheyaḥ) Āṇavamala (āṇava-mala) o (rūpa) la impureza primordial (nija-aśuddhiḥ) de un individuo limitado (narasya) —de un ser atómico (aṇoḥ)—. Cuando (yadā) el Gran Señor (mahā-īśvaraḥ) decide (vyavasyati) producir (utpadāyitum) limitación plena (aśeṣa-pārimityam), entonces (tadā) el primer movimiento (sā prathama-gatiḥ) en el acto de tirodhāna (tirodhāna-kṛtye) —o sea, en el acto de ocultar (āvaraṇe) Su propia (sva) naturaleza esencial (sva-bhāva) que consiste en (ātmaka) todos (sarva) los poderes (śakti)—, que (yā) aparece (bhāsamānā) meramente como (mātratvena) una gran (mahā) contracción (saṅkoca) de Su (sva) Poder de Voluntad (icchā-śakteḥ), a saber (yad), (que aparece) como una contracción masiva (bṛhat-ākuñcanatvena) de Su (sva) Plenitud (pūrṇatva) en el corazón (hṛdaye) de la Mahāmāyā (mahā-māyā) manufacturada (kṛta) por Su Māyāśakti (tasya māyā-śakti) —por encima de (upari) la categoría de Māyā (māyā-tattva) y (ca) por debajo de (adhas) la categoría Sadvidyā (sadvidyā-tattva)—, se llama (ākhyā) Āṇavamala (āṇava-mala) con sus dos aspectos de pauruṣājñāna y bauddhājñāna (pauruṣa-bauddha-ajñāna-rūpa) —sobre los cuales –los dos aspectos– se hablará más adelante (vakṣyamāṇa)—; en otras palabras (arthāt), este (etad) Āṇavamala (āṇava-malam) es (bhavati) ciertamente la causa (hetuḥ eva) de la manifestación (prapañce) de los experimentadores/conocedores (pramātṝṇām… pramātṝṇām… pramātṝṇām) conocidos como (nāmanām… nāmadheyānām… abhidhānānām) Vijñānākala-s (vijñāna-akala) —los que moran en (sthānām) la porción inferior de la Mahāmāyā (aparā-mahāmāyā), dotados de (upetānām) Luz –Śiva– (prakāśa) (pero) privados de (hīnānām) Libertad Absoluta –Śakti– (svātantrya)—, Pralayākala-s (pralaya-akala) —completamente (nikhilena) identificados con (mayānām) el cuerpo causal (kāraṇa-śarīra) en la forma del (rūpa) vacío de Māyā (māyā-śūnya)— y (ca… ca… ca) Sakala-s (sakala) —totalmente (akhilena) identificados con (mayānām) los cuerpos (śarīra) sutil (sūkṣma) (y) burdo (sthūla)—||36||
El acto de renunciar/negar Su Luz o Esplendor se denomina Āṇavamala o la impureza primordial de un individuo limitado —de un ser atómico—. Cuando el Gran Señor decide producir limitación plena, entonces el primer movimiento en el acto de tirodhāna —o sea, en el acto de ocultar Su propia naturaleza esencial que consiste en todos los poderes—, que aparece meramente como una gran contracción de Su Poder de Voluntad, a saber, (que aparece) como una contracción masiva de Su Plenitud en el corazón de la Mahāmāyā manufacturada por Su Māyāśakti —por encima de la categoría de Māyā y por debajo de la categoría Sadvidyā—, se llama Āṇavamala con sus dos aspectos de pauruṣājñāna y bauddhājñāna —sobre los cuales –los dos aspectos– se hablará más adelante—; en otras palabras, este Āṇavamala es ciertamente la causa de la manifestación de los experimentadores/conocedores conocidos como Vijñānākala-s —los que moran en la porción inferior de la Mahāmāyā, dotados de Luz –Śiva– (pero) privados de Libertad Absoluta –Śakti–—, Pralayākala-s —completamente identificados con el cuerpo causal en la forma del vacío de Māyā— y Sakala-s —totalmente identificados con los cuerpos sutil (y) burdo—.
एतन्निषेधजन्य उद्भूतान्धकारो मायाख्यः॥३७॥
Etanniṣedhajanya udbhūtāndhakāro māyākhyaḥ||37||
La resultante (udbhūta) oscuridad (andhakāraḥ) que se produce (janyaḥ) por medio de esta negación (etad-niṣedha) se conoce como (ākhyaḥ) Māyā (māyā).
La resultante oscuridad que se produce por medio de esta negación se conoce como Māyā.
एतन्निषेधजन्य एतत्प्रत्याख्यानप्रभव उद्भूतान्धकारो मायाख्य उद्भूततिमिरं मायानाम। मायेयं महेश्वरस्वभावमावृण्वतीवानन्तसर्वज्ञशिवं सततं संशयमयेन प्रतिपदं भ्रान्ताकुलितचेतनेन वराकनरेण परिणामं गमयति यथाक्रमं भेदप्रथाशुभाशुभकर्मविषयपरिमितकर्तृत्वात्मकाभ्यां मायीयकार्ममलनामधेयाभ्यां द्व्यधिकमलाभ्यां च यथाक्रमं क्रियाज्ञानेच्छानन्दचिच्छक्तिघटिततत्पञ्चमुख्यशक्तिगणसङ्कुचितरूपैः कलाविद्यारागकालनियत्यभिधानैः पञ्चकञ्चुकैश्चोपकृता॥३७॥
Etanniṣedhajanya etatpratyākhyānaprabhava udbhūtāndhakāro māyākhya udbhūtatimiraṁ māyānāma| Māyeyaṁ maheśvarasvabhāvamāvṛṇvatīvānantasarvajñaśivaṁ satataṁ saṁśayamayena pratipadaṁ bhrāntākulitacetanena varākanareṇa pariṇāmaṁ gamayati yathākramaṁ bhedaprathāśubhāśubhakarmaviṣayaparimitakartṛtvātmakābhyāṁ māyīyakārmamalanāmadheyābhyāṁ dvyadhikamalābhyāṁ ca yathākramaṁ kriyājñānecchānandacicchaktighaṭitatatpañcamukhyaśaktigaṇasaṅkucitarūpaiḥ kalāvidyārāgakālaniyatyabhidhānaiḥ pañcakañcukaiścopakṛtā||37||
La resultante (udbhūta… udbhūta) oscuridad (andhakāraḥ… timiram) que se produce o genera (janyaḥ… prabhavaḥ) por medio de esta negación (etad-niṣedha… etad-pratyākhyāna) se conoce como/se llama (ākhyaḥ… nāma) Māyā (māyā… māyā). Esta (iyam) Māyā (māyā), corriendo un velo (āvṛṇvatī), por así decir (iva), sobre la naturaleza esencial (sva-bhāvam) del Gran Señor (mahā-īśvara), transforma (pariṇāmam gamayati) al infinito y omnisapiente (ananta-sarvajña) Śiva (śivam) en un miserable individuo limitado (varāka-nareṇa) que está constantemente lleno de dudas (satatam saṁśaya-mayena) (y) cuya mente (cetanena) está atribulada (ākulita) por el error (bhrānta) a cada paso (pratipadam), asistida –Māyā es ayudada– (upakṛtā) por dos impurezas adicionales (dvi-adhika-malābhyām) denominadas (nāmadheyābhyām) Māyīyamala y Kārmamala (māyīya-kārma-mala) —las cuales consisten en (ātmakābhyām) una diseminación (prathā) de dualidad/diferencias (bheda) (y) limitado (parimita) estado de hacedor/agencia (kartṛtva) con relación a (viṣaya) buenas y malas (śubha-aśubha) acciones (karma) respectivamente (yathākramam)— y (ca… ca) por cinco kañcuka-s o envolturas (pañca-kañcukaiḥ) conocidas como (abhidhānaiḥ) Kalā, Vidyā, Rāga, Kāla y Niyati (kalā-vidyā-rāga-kāla-niyati) —las cuales son los aspectos contraídos (saṅkucita-rūpaiḥ) de Su (tad) grupo (gaṇa) de cinco (pañca) Poderes (śakti) principales (mukhya) compuesto de (ghaṭita) las śakti-s Kriyā-Jñāna-Icchā-Ānanda-Cit (kriyā-jñāna-icchā-ānanda-cit-śakti), respectivamente (yathākramam)—||37||
La resultante oscuridad que se produce o genera por medio de esta negación se conoce como/se llama Māyā. Esta Māyā, corriendo un velo, por así decir, sobre la naturaleza esencial del Gran Señor, transforma al infinito y omnisapiente Śiva en un miserable individuo limitado que está constantemente lleno de dudas (y) cuya mente está atribulada por el error a cada paso, asistida –Māyā es ayudada– por dos impurezas adicionales denominadas Māyīyamala y Kārmamala —las cuales consisten en una diseminación de dualidad/diferencias (y) limitado estado de hacedor/agencia con relación a buenas y malas acciones respectivamente— y por cinco kañcuka-s o envolturas conocidas como Kalā, Vidyā, Rāga, Kāla y Niyati —las cuales son los aspectos contraídos de Su grupo de cinco Poderes principales compuesto de las śakti-s Kriyā-Jñāna-Icchā-Ānanda-Cit, respectivamente—.
निःशेषवास्तवीयं माया सा हि स्वस्य शक्तेरवभासमात्रा॥३८॥
Niḥśeṣavāstavīyaṁ māyā sā hi svasya śakteravabhāsamātrā||38||
Esta (iyam) Māyā (māyā) (es) totalmente ‘real’ (niḥśeṣa-vāstavī) porque (hi) ella (sā) (es) solamente (mātrā) una manifestación (avabhāsa) de Su propia Śakti o Poder (svasya śakteḥ).
Esta Māyā es totalmente ‘real’ porque ella es solamente una manifestación de Su propia Śakti o Poder.
निःशेषवास्तवी निखिलतात्त्विकीयं माया मोहात्मका सा हि यतः स्वस्य परमशिवस्य शक्तेः स्वातन्त्र्यस्यावभासमात्रा प्रादुर्भावमात्रा। यत्परभैरवयोगे मायानिर्वचनीया नास्ति यथाद्वैतवेदान्तोपदिष्टापि तु सा परमेश्वरस्वातन्त्र्यस्य वास्तविकप्रपञ्चोऽस्ति तन्मायैव स्वात्मनि परमात्मना हितमवगुण्ठनवद्वर्तमानेव तस्मादन्यात्मनोऽभावत्वाद्भेदोत्पादनाय नात्र संशयः॥३८॥
Niḥśeṣavāstavī nikhilatāttvikīyaṁ māyā mohātmakā sā hi yataḥ svasya paramaśivasya śakteḥ svātantryasyāvabhāsamātrā prādurbhāvamātrā| Yatparabhairavayoge māyānirvacanīyā nāsti yathādvaitavedāntopadiṣṭāpi tu sā parameśvarasvātantryasya vāstavikaprapañco’sti tanmāyaiva svātmani paramātmanā hitamavaguṇṭhanavadvartamāneva tasmādanyātmano’bhāvatvādbhedotpādanāya nātra saṁśayaḥ||38||
Esta (iyam) Māyā consistente en engaño (māyā moha-ātmakā) (es) totalmente ‘real’ (niḥśeṣa-vāstavī nikhila-tāttvikī) porque (hi yatas) ella (sā) (es) solamente (mātrā… mātrā) una manifestación (avabhāsa… prādurbhāva) de Su propia Śakti o Poder (svasya śakteḥ), (es decir,) de la Libertad Absoluta (svātantryasya) de Paramaśiva (parama-śivasya). Porque (yad) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge) Māyā (māyā) no (na) es (asti) indescriptible (anirvacanīyā) como (yathā) indica (upadiṣṭā) el Vedānta no dualista (advaita-vedānta) sino que ella es más bien (api tu sā… asti) una manifestación (prapañcaḥ) real (vāstavika) de la Libertad Absoluta (svātantryasya) del Señor Supremo (parama-īśvara), por lo tanto (tad) Māyā misma (māyā eva) actúa (vartamānā) como (vat) un velo (avaguṇṭhana) puesto (hitam) por el Ser Supremo (parama-ātmanā) sobre Sí Mismo (sva-ātmani), por expresarlo de algún modo (iva) —ya que no hay ningún otro Ser (anya-ātmanaḥ abhāvatvāt) además de Él Mismo (tasmāt)—, para así producir (utpādanāya) diferencias/dualidad (bheda), de ello no hay duda alguna (na atra saṁśayaḥ)||38||
Esta Māyā consistente en engaño (es) totalmente ‘real’ porque ella (es) solamente una manifestación de Su propia Śakti o Poder, (es decir,) de la Libertad Absoluta de Paramaśiva. Porque en Parabhairavayoga Māyā no es indescriptible como indica el Vedānta no dualista sino que ella es más bien una manifestación real de la Libertad Absoluta del Señor Supremo, por lo tanto Māyā misma actúa como un velo puesto por el Ser Supremo sobre Sí Mismo, por expresarlo de algún modo —ya que no hay ningún otro Ser además de Él Mismo—, para así producir diferencias/dualidad, de ello no hay duda alguna.
समासेन परभैरवयोगे न किञ्चिन्मोहात्मकविश्वं विद्यतेऽस्य विश्वस्याशेषतात्त्विकरूपतच्छक्त्युत्थितत्वात्॥३९॥
Samāsena parabhairavayoge na kiñcinmohātmakaviśvaṁ vidyate’sya viśvasyāśeṣatāttvikarūpatacchaktyutthitatvāt||39||
En definitiva (samāsena), no existe ningún (na kiñcid… vidyate) universo ilusorio (moha-ātmaka-viśvam) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge), pues este universo ha aparecido (asya viśvasya… utthitatvāt) desde Su Śakti (tad-śakti), la cual es (rūpa) totalmente (aśeṣa) Real (tāttvika).
En definitiva, no existe ningún universo ilusorio en Parabhairavayoga, pues este universo ha aparecido desde Su Śakti, la cual es totalmente Real.
समासेन सङ्क्षेपतः परभैरवयोगे न किञ्चिन्मोहात्मकविश्वं मिथ्यात्वमयजगद्विद्यतेऽस्त्यस्य विश्वस्य जगतोऽशेषतात्त्विकरूपतच्छक्त्युत्थितत्वादखिलवास्तवात्मतत्स्वातन्त्र्योत्पन्नत्वात्। यथा परमशिवो वास्तविकस्वातन्त्र्यवानतिदुर्घटसम्पादनसामर्थ्यवांस्तथा न या वस्तविकी नावस्तविकी यथाद्वैतवेदान्तदर्शननिर्दिष्टा मोहमयी माया तस्याः स्थानमिह न मनागपि भवति विश्वव्यक्तिक्रमव्याख्यानायैव॥३९॥
Samāsena saṅkṣepataḥ parabhairavayoge na kiñcinmohātmakaviśvaṁ mithyātvamayajagadvidyate’styasya viśvasya jagato’śeṣatāttvikarūpatacchaktyutthitatvādakhilavāstavātmatatsvātantryotpannatvāt| Yathā paramaśivo vāstavikasvātantryavānatidurghaṭasampādanasāmarthyavāṁstathā na yā vastavikī nāvastavikī yathādvaitavedāntadarśananirdiṣṭā mohamayī māyā tasyāḥ sthānamiha na manāgapi bhavati viśvavyaktikramavyākhyānāyaiva||39||
En definitiva (samāsena saṅkṣepataḥ), no existe ningún (na kiñcid… vidyate asti) universo ilusorio (moha-ātmaka-viśvam) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge) —un universo (jagat) que no es ni real ni irreal (mithyātva-maya)—, pues este universo ha aparecido (asya viśvasya… utthitatvāt) desde Su Śakti (tad-śakti) —pues este universo ha surgido (asya… jagataḥ… utpannatvāt) desde Su Libertad Absoluta (tad-svātantrya)—, la cual es (rūpa… ātma) totalmente (aśeṣa… akhila) Real (tāttvika… vāstava). Puesto que (yathā) Paramaśiva (parama-śivaḥ) posee Verdadera Libertad Absoluta (vāstavika-svātantryavān), (o sea, puesto que) Él tiene la capacidad (sāmarthyavān) de llevar a cabo (sampādana) lo que es muy difícil de realizar (ati-durghaṭa), por consiguiente (tathā), para explicar (vyākhyānāya eva) el proceso (krama) de manifestación (vyakti) universal (viśva), no hay en absoluto espacio aquí (sthānam iha na manāk api bhavati) para una engañosa Māyā (moha-mayī māyā tasyāḥ) que (yā) no es real (na… vastavikī) ni (na) irreal (avastavikī), como (yathā) es indicada (nirdiṣṭā) por la filosofía Vedānta no dualista (advaita-vedānta-darśana)||39||
En definitiva, no existe ningún universo ilusorio en Parabhairavayoga —un universo que no es ni real ni irreal—, pues este universo ha aparecido desde Su Śakti —pues este universo ha surgido desde Su Libertad Absoluta—, la cual es totalmente Real. Puesto que Paramaśiva posee Verdadera Libertad Absoluta, (o sea, puesto que) Él tiene la capacidad de llevar a cabo lo que es muy difícil de realizar, por consiguiente, para explicar el proceso de manifestación universal, no hay en absoluto espacio aquí para una engañosa Māyā que no es real ni irreal, como es indicada por la filosofía Vedānta no dualista.
यत्स स्वेच्छया तत्प्रकाशं त्यजति-निषेधयति तत्स स्वयं पुनः स्वप्रकाशं स्वीकरिष्यति॥४०॥
Yatsa svecchayā tatprakāśaṁ tyajati-niṣedhayati tatsa svayaṁ punaḥ svaprakāśaṁ svīkariṣyati||40||
Puesto que (yad) Él (saḥ), por Su propia Voluntad (sva-icchayā), renuncia/niega (tyajati-niṣedhayati) a Su Luz (tad-prakāśam), es Él quien (tad saḥ svayam) aceptará (svīkariṣyati) Su Luz (sva-prakāśam) nuevamente (punar).
Puesto que Él, por Su propia Voluntad, renuncia/niega a Su Luz, es Él quien aceptará Su Luz nuevamente.
यद्यतः स परमेश्वरः स्वेच्छया स्वेच्छापूर्वं तत्प्रकाशं तदालोकं त्यजति-निषेधयति तत्ततः स स्वयं पुनर्भूयः स्वप्रकाशं स्वालोकं स्वीकरिष्यति प्रतिग्रहीष्यति। यस्मान्महेश्वरः स्वस्वभावस्य तिरोधानप्रसरमकरोत्तस्मात्स यथेष्टमेव स्वस्वभावं प्रकाशयिष्यति नरश्चात्र न किमपि कर्तुं शक्नोत्यस्याणोः सर्वकर्मणां परमशिवतन्त्रत्वात्केवलम्॥४०॥
Yadyataḥ sa parameśvaraḥ svecchayā svecchāpūrvaṁ tatprakāśaṁ tadālokaṁ tyajati-niṣedhayati tattataḥ sa svayaṁ punarbhūyaḥ svaprakāśaṁ svālokaṁ svīkariṣyati pratigrahīṣyati| Yasmānmaheśvaraḥ svasvabhāvasya tirodhānaprasaramakarottasmātsa yatheṣṭameva svasvabhāvaṁ prakāśayiṣyati naraścātra na kimapi kartuṁ śaknotyasyāṇoḥ sarvakarmaṇāṁ paramaśivatantratvātkevalam||40||
Puesto que (yad yatas) Él (saḥ), el Señor Supremo (parama-īśvaraḥ), por Su propia Voluntad (sva-icchayā) —de acuerdo con Su propio Deseo (sva-icchā-pūrvam)—, renuncia/niega (tyajati-niṣedhayati) a Su Luz o Esplendor (tad-prakāśam tad-ālokam), es Él quien (tad tatas saḥ svayam) aceptará (svīkariṣyati pratigrahīṣyati) Su Luz o Esplendor (sva-prakāśam sva-ālokam) nuevamente (punar bhūyas). Ya que (yasmāt) el Gran Señor (mahā-īśvaraḥ) llevó a cabo (akarot) el proceso (prasaram) de ocultar (tirodhāna) Su propia naturaleza esencial (sva-svabhāvasya), consecuentemente (tasmāt) Él (saḥ), cuando así lo desee (yathā-iṣṭam eva), revelará (prakāśayiṣyati) Su propia naturaleza esencial (sva-sva-bhāvam), y (ca) no hay absolutamente nada (na kim api) que un individuo limitado (naraḥ) pueda (śaknoti) hacer (kartum) acerca de ello (atra), puesto que todas las acciones de este ser atómico dependen de Paramaśiva (asya aṇoḥ sarva-karmaṇāṁ paramaśiva-tantratvāt) únicamente (kevalam)||40||
Puesto que Él, el Señor Supremo, por Su propia Voluntad —de acuerdo con Su propio Deseo—, renuncia/niega a Su Luz o Esplendor, es Él quien aceptará Su Luz o Esplendor nuevamente. Ya que el Gran Señor llevó a cabo el proceso de ocultar Su propia naturaleza esencial, consecuentemente Él, cuando así lo desee, revelará Su propia naturaleza esencial, y no hay absolutamente nada que un individuo limitado pueda hacer acerca de ello, puesto que todas las acciones de este ser atómico dependen de Paramaśiva únicamente.
स्वप्रकाशे पुनस्तत्स्वीकृत एतन् मुक्तिरात्मोपलब्धिर्वा नाम॥४१॥
Svaprakāśe punastatsvīkṛta etan muktirātmopalabdhirvā nāma||41||
Cuando Él acepta Su Luz otra vez (sva-prakāśe punar tad-svīkṛte), a esto (etad) se lo conoce como (nāma) Liberación (muktiḥ) o (vā) darse cuenta del Ser (ātma-upalabdhiḥ).
Cuando Él acepta Su Luz otra vez, a esto se lo conoce como Liberación o darse cuenta del Ser.
स्वप्रकाशे स्वालोके पुनर्भूयस्तत्स्वीकृते तत्प्रतिगृहीत एतन् मुक्तिर्मोक्ष आत्मोपलब्धिरात्मग्रहणं वा नाम। यदा परमेश्वरो वदति बन्धने स्थातुं नेच्छामि ममानया दुःखसङ्कुलया परिमिततया न पुनः प्रयोजनमिति तदा तदेव निरन्तरं दास्यान्त इयं परन्तु तस्य क्रिया मुक्तिनामधेया सदा तज्ज्ञातमात्रनिमित्तमूलका स्वेच्छायाः क्रिया न तु कदाचिद्गत्यायप्यनन्तविस्मयशालिमाहेश्वरविभुशक्तितन्त्रस्य नरस्य भक्तिज्ञानब्रह्मचर्याहिंसाध्यानजपादेर्बलाद्व्यवसायः कृतः॥४१॥
Svaprakāśe svāloke punarbhūyastatsvīkṛte tatpratigṛhīta etan muktirmokṣa ātmopalabdhirātmagrahaṇaṁ vā nāma| Yadā parameśvaro vadati bandhane sthātuṁ necchāmi mamānayā duḥkhasaṅkulayā parimitatayā na punaḥ prayojanamiti tadā tadeva nirantaraṁ dāsyānta iyaṁ parantu tasya kriyā muktināmadheyā sadā tajjñātamātranimittamūlakā svecchāyāḥ kriyā na tu kadācidgatyāyapyanantavismayaśālimāheśvaravibhuśaktitantrasya narasya bhaktijñānabrahmacaryāhiṁsādhyānajapāderbalādvyavasāyaḥ kṛtaḥ||41||
Cuando Él acepta Su Luz o Esplendor otra vez (sva-prakāśe sva-āloke punar bhūyas tad-svīkṛte tad-pratigṛhīte), a esto (etad) se lo conoce como (nāma) Liberación/Emancipación (muktiḥ mokṣaḥ) o (vā) darse cuenta del Ser/captación del Ser (ātma-upalabdhiḥ ātma-grahaṇam). Cuando (yadā) el Señor Supremo (parama-īśvaraḥ) dice (vadati) ‘No deseo (na icchāmi) permanecer (sthātum) en esclavitud (bandhane), no quiero (mama… na… prayojanam) ya más (punar) este (anayā) estado de limitación (parimitatayā) lleno de dolor (duḥkha-saṅkulayā… iti)‘, entonces (tadā) ése (tad) (es) ciertamente (eva) el final (antaḥ) de la servidumbre (dāsya); sin embargo (parantu), esta (iyam) actividad (kriyā) Suya (tasya) denominada Liberación (mukti-nāmadheyā) (es) siempre (sadā) una actividad (kriyā) de Su propia Voluntad (sva-icchāyāḥ) basada en –es decir, la actividad basada en– (mūlakā) razones (nimitta) que son únicamente (mātra) conocidas (jñāta) por Él (tad), y nunca (na tu kadācid) una decisión (vyavasāyaḥ) hecha (kṛtaḥ) por la fuerza (balāt), debido a devoción, conocimiento, celibato, no violencia, meditación, murmuración de un mantra, etc. (bhakti-jñāna-brahmacarya-ahiṁsā-dhyāna-japa-ādeḥ) de un individuo limitado (narasya) que depende, inclusive para moverse a sí mismo, del (gatyai api…tantrasya) todopenetrante (vibhu) Poder (śakti) del Gran Señor (māhā-īśvara) repleto de –o sea, el Poder– (śāli) Maravilla (vismaya) sin fin (ananta)||41||
Cuando Él acepta Su Luz o Esplendor otra vez, a esto se lo conoce como Liberación/Emancipación o darse cuenta del Ser/captación del Ser. Cuando el Señor Supremo dice ‘No deseo permanecer en esclavitud, no quiero ya más este estado de limitación lleno de dolor’, entonces ése (es) ciertamente el final de la servidumbre; sin embargo, esta actividad Suya denominada Liberación (es) siempre una actividad de Su propia Voluntad basada en –es decir, la actividad basada en– razones que son únicamente conocidas por Él, y nunca una decisión hecha por la fuerza, debido a devoción, conocimiento, celibato, no violencia, meditación, murmuración de un mantra, etc. de un individuo limitado que depende, inclusive para moverse a sí mismo, del todopenetrante Poder del Gran Señor repleto de –o sea, el Poder– Maravilla sin fin.
एतत्समाप्त्यां न कश्चिन्नरकृतः प्रयत्नः कल्पो यतो नरो मायानन्तरमाविर्भूतकॢप्तिर्भवति॥४२॥
Etatsamāptyāṁ na kaścinnarakṛtaḥ prayatnaḥ kalpo yato naro māyānantaramāvirbhūtakḷptirbhavati||42||
Ningún (na kaścid) esfuerzo (prayatnaḥ) realizado (kṛtaḥ) por un individuo limitado (nara) puede cumplir esto (etad-samāptyām… kalpaḥ), porque (yatas) el individuo limitado (naraḥ) es (bhavati) una invención (kḷptiḥ) que fue manifestada (āvirbhūta) después de (anantaram) Māyā (māyā).
Ningún esfuerzo realizado por un individuo limitado puede cumplir esto, porque el individuo limitado es una invención que fue manifestada después de Māyā.
एतत्समाप्त्यां मोक्षलाभे न कश्चिन्नरकृतोऽणुसाधितः प्रयत्न आयासः कल्पो क्षमो यतो यस्मान्नरोऽणुर्मायानन्तरमाविर्भूतकॢप्तिर्मोहानन्तरं प्रकटितनिर्माणं भवत्यस्ति। यथोक्तं बहुवारं प्राङ्न कोऽपि नरो स्वयत्नयोगेनैव मुक्तिं लब्धुं क्षमोऽस्य परमशिवागाधमायासृष्टनिर्माणत्वान्निखिलमहेश्वरतन्त्रत्वात्तथा यच्चाणुश्चेद्भक्तिज्ञानब्रह्मचर्याहिंसाध्यानजपप्रभृतिद्वारेण स्वयङ्कृतप्रयत्नमात्रेण परमेश्वरं बलाद्व्यञ्जयन् मोक्षं लभेत तर्हि परमशिवस्याप्रतिहतस्वातन्त्र्यं खण्ड्येतैवैतत्त्वशक्यमवश्यम्॥४२॥
Etatsamāptyāṁ mokṣalābhe na kaścinnarakṛto’ṇusādhitaḥ prayatna āyāsaḥ kalpo kṣamo yato yasmānnaro’ṇurmāyānantaramāvirbhūtakḷptirmohānantaraṁ prakaṭitanirmāṇaṁ bhavatyasti| Yathoktaṁ bahuvāraṁ prāṅna ko’pi naro svayatnayogenaiva muktiṁ labdhuṁ kṣamo’sya paramaśivāgādhamāyāsṛṣṭanirmāṇatvānnikhilamaheśvaratantratvāttathā yaccāṇuścedbhaktijñānabrahmacaryāhiṁsādhyānajapaprabhṛtidvāreṇa svayaṅkṛtaprayatnamātreṇa parameśvaraṁ balādvyañjayan mokṣaṁ labheta tarhi paramaśivasyāpratihatasvātantryaṁ khaṇḍyetaivaitattvaśakyamavaśyam||42||
Ningún (na kaścid) ezfuerzo (prayatnaḥ āyāsaḥ) realizado (kṛtaḥ) por un individuo limitado (nara) —es decir, efectuado (sādhitaḥ) por un ser atómico (aṇu)— puede cumplir esto (etad-samāptyām… kalpaḥ), (o sea,) es compenente para (kṣamaḥ) alcanzar (lābhe) Liberación (mokṣa), porque (yatas) el individuo limitado (naraḥ) es (bhavati) una invención (kḷptiḥ) que fue manifestada (āvirbhūta) después de (anantaram) Māyā (māyā), (en otras palabras,) puesto que (yasmāt) el ser atómico (aṇuḥ) es (asti) una creación (nirmāṇam) que fue desplegada (prakaṭita) después de (anantaram) Moha (moha). Como (yathā) se ha dicho (uktam) muchas veces (bahuvāram) antes (prāk), ningún (na kaḥ api) individuo limitado (naraḥ) puede (kṣamaḥ) alcanzar (labdhum) Liberación (muktim) por medio de (yogena eva) sus propios (sva) esfuerzos (yatna) porque él es una creación (nirmāṇatvāt) emitida (sṛṣṭa) desde la insondable (agādha) Māyā (māyā) de Paramaśiva (parama-śiva) y (tathā) porque él depende completamente del (nikhila… tantratvāt) Gran Señor (mahā-īśvara), o sea (yad ca), si (ced) un ser atómico (aṇuḥ) pudiera lograr (labheta) Emancipación (mokṣam) forzando al Señor Supremo a revelarse a Sí Mismo (parama-īśvaraṁ balāt vyañjayan) a través de únicamente sus propios (svayaṅkṛta… mātreṇa) esfuerzos (prayatna), por medio de (dvāreṇa) devoción (bhakti), conocimiento (jñāna), celibato (brahmacarya), no violencia (ahiṁsā), meditación (dhyāna), murmuración de un mantra (japa), etc. (prabhṛti), entonces (tarhi) la irresistible (apratihata) Libertad (svātantryam) de Paramaśiva (parama-śivasya) quedaría rota (khaṇḍyeta) verdaderamente (eva), pero (tu) esto (etad) (es) imposible (aśakyam) por supuesto (avaśyam)||42||
Ningún ezfuerzo realizado por un individuo limitado —es decir, efectuado por un ser atómico— puede cumplir esto, (o sea,) es compenente para alcanzar Liberación, porque el individuo limitado es una invención que fue manifestada después de Māyā, (en otras palabras,) puesto que el ser atómico es una creación que fue desplegada después de Moha. Como se ha dicho muchas veces antes, ningún individuo limitado puede alcanzar Liberación por medio de sus propios esfuerzos porque él es una creación emitida desde la insondable Māyā de Paramaśiva y porque él depende completamente del Gran Señor, o sea, si un ser atómico pudiera lograr Emancipación forzando al Señor Supremo a revelarse a Sí Mismo a través de únicamente sus propios esfuerzos, por medio de devoción, conocimiento, celibato, no violencia, meditación, murmuración de un mantra, etc., entonces la irresistible Libertad de Paramaśiva quedaría rota verdaderamente, pero esto (es) imposible por supuesto.
अत एव वशो मायायाः सततमयं नरः॥४३॥
Ata eva vaśo māyāyāḥ satatamayaṁ naraḥ||43||
Consecuentemente (atas eva), este (ayam) individuo limitado (naraḥ) (está) constantemente (satatam) bajo el dominio (vaśaḥ) de Māyā (māyāyāḥ).
Consecuentemente, este individuo limitado está constantemente bajo el dominio de Māyā.
अत एव तन्निमित्तेन वशो मायाया आयत्तो मोहे सततं सर्वदायं नरोऽणुः। मायाव्यापारतः सर्वभासुरविभवः परमशिवस्यापहृत इव तदनुसारेण च नित्याह्लादेन पूर्णः महेश्वरः भवति दीनजन्तुर्यत्र देशकालौ प्रशिष्टः सुखासुखादिवराकानुभवकृत्स्नवैचित्र्यकारिपारिमित्यसङ्कीर्णे स्वापनिभे वस्तुनि योऽशेषं मायाधीनक्रीडनकवद्वर्ती॥४३॥
Ata eva tannimittena vaśo māyāyā āyatto mohe satataṁ sarvadāyaṁ naro’ṇuḥ| Māyāvyāpārataḥ sarvabhāsuravibhavaḥ paramaśivasyāpahṛta iva tadanusāreṇa ca nityāhlādena pūrṇaḥ maheśvaraḥ bhavati dīnajanturyatra deśakālau praśiṣṭaḥ sukhāsukhādivarākānubhavakṛtsnavaicitryakāripārimityasaṅkīrṇe svāpanibhe vastuni yo’śeṣaṁ māyādhīnakrīḍanakavadvartī||43||
Consecuentemente (atas eva tad-nimittena), este (ayam) individuo limitado o ser atómico (naraḥ aṇuḥ) (está) constantemente/siempre (satatam sarvadā) bajo el dominio (vaśaḥ) de Māyā (māyāyāḥ), (en definitiva,) sujeto a (āyattaḥ) Moha (mohe). A través de la operación (vyāpāratas) de Māyā (māyā), toda (sarva) la brillante (bhāsura) Gloria (vibhavaḥ) de Paramaśiva (parama-śivasya) (es) quitada (apahṛtaḥ), por así decir (iva), y (ca) como resultado (tad-anusāreṇa), el Gran Señor (mahā-īśvaraḥ) lleno de (pūrṇaḥ) Deleite eterno (nitya-āhlādena) se vuelve (bhavati) una criatura desgraciada (dīna-jantuḥ) que (yaḥ) vive (vartī) como (vat) un juguete (krīḍanaka) totalmente (aśeṣam) al servicio de (adhīna) Māyā (māyā) en una realidad (vastuni) parecida a un sueño (svāpa-nibhe) atestada de (saṅkīrṇe) limitación (pārimitya) que produce (kāri) toda (kṛtsna) la variedad (vaicitrya) de miserable (varāka) experiencias (anubhava) tales como felicidad, infelicidad, etc. (sukha-asukha-ādi), donde (yatra) espacio y tiempo (deśa-kālau) reinan supremos (praśiṣṭaḥ)||43||
Consecuentemente, este individuo limitado o ser atómico (está) constantemente/siempre bajo el dominio de Māyā, (en definitiva,) sujeto a Moha. A través de la operación de Māyā, toda la brillante Gloria de Paramaśiva (es) quitada, por así decir, y como resultado, el Gran Señor lleno de Deleite eterno se vuelve una criatura desgraciada que vive como un juguete totalmente al servicio de Māyā en una realidad parecida a un sueño atestada de limitación que produce toda la variedad de miserable experiencias tales como felicidad, infelicidad, etc., donde espacio y tiempo reinan supremos.
तस्मात्परभैरवयोगोत्तमार्थलाभे सर्वदाकल्पो नरस्तस्य स्वप्रकाशनिषेधप्रसरोपफलत्वात्॥४४॥
Tasmātparabhairavayogottamārthalābhe sarvadākalpo narastasya svaprakāśaniṣedhaprasaropaphalatvāt||44||
Así (tasmāt), el individuo limitado (naraḥ) es siempre incapaz (sarvadā akalpaḥ) de alcanzar (lābhe) la Meta final (uttama-artha) del Parabhairavayoga (parabhairavayoga), pues él es un subproducto (tasya… upaphalatvāt) del proceso (prasara) de negación (niṣedha) de Su (sva) Luz (prakāśa).
Así, el individuo limitado es siempre incapaz de alcanzar la Meta final del Parabhairavayoga, pues él es un subproducto del proceso de negación de Su Luz.
तस्मात्तेन परभैरवयोगोत्तमार्थलाभेऽशेषमोक्षप्राप्तौ सर्वदा सदाकल्पो नरोऽणुस्तस्य स्वप्रकाशनिषेधप्रसरोपफलत्वात्तद्यथा तस्य परमशिवनिगूढमायाशक्तिकृतनिर्माणत्वात्। तस्याहैतुक्यानुकम्पया तीव्रशक्तिपातरूपेण भासमानया परन्तु न चान्यथा यः प्रतिपदं भ्रान्तप्रवणो वराकनरोऽयमप्यस्योग्राज्ञानमभिभवितुं चाखिलेन परमशिवप्रकाशैक्यमुपलब्धुं च क्षमो येन स क्लेशशालिसंसृतिमियां न कदाचित्प्रतियाति सन्देहोऽत्र नास्ति॥४४॥
Tasmāttena parabhairavayogottamārthalābhe’śeṣamokṣaprāptau sarvadā sadākalpo naro’ṇustasya svaprakāśaniṣedhaprasaropaphalatvāttadyathā tasya paramaśivanigūḍhamāyāśaktikṛtanirmāṇatvāt| Tasyāhaitukyānukampayā tīvraśaktipātarūpeṇa bhāsamānayā parantu na cānyathā yaḥ pratipadaṁ bhrāntapravaṇo varākanaro’yamapyasyogrājñānamabhibhavituṁ cākhilena paramaśivaprakāśaikyamupalabdhuṁ ca kṣamo yena sa kleśaśālisaṁsṛtimiyāṁ na kadācitpratiyāti sandeho’tra nāsti||44||
Así (tasmāt tena), el individuo limitado o ser atómico (naraḥ aṇuḥ) es siempre incapaz (sarvadā sadā akalpaḥ) de alcanzar (lābhe) la Meta final (uttama-artha) del Parabhairavayoga (parabhairavayoga) —(en definitiva,) de lograr (prāptau) plena (aśeṣa) Emancipación (mokṣa)— pues él es un subproducto (tasya… upaphalatvāt) del proceso (prasara) de negación (niṣedha) de Su (sva) Luz (prakāśa), a saber (tad yathā), puesto que él es una creación (tasya… nirmāṇatvāt) manufacturada (kṛta) por la inescrutable (nigūḍha) Māyāśakti –el poder que manifiesta dualidad– (māyā-śakti) de Paramaśiva (parama-śiva). Sin embargo (parantu), por medio de Su Misericordia sin causa (tasya ahaitukyā anukampayā) que aparece (bhāsamānayā) en la forma de (rūpeṇa) intenso (tīvra) descenso de Poder –otorgamiento de Gracia– (śakti-pāta), y (ca) no (na) de otro modo (anyathā), incluso (api) este (ayam) miserable (varāka) individuo limitado (naraḥ) que (yaḥ) es propenso al (pravaṇaḥ) error (bhrānta) a cada paso (pratipadam) es capaz de (kṣamaḥ) superar (abhibhavitum) su (asya) formidable (ugra) ignorancia (ajñānam) y (ca… ca) darse cuenta completamente de (akhilena… upalabdhum) (su) unidad (aikyam) con la Luz (prakāśa) de Paramaśiva (parama-śiva), mediante lo cual (yena) él (saḥ) nunca (na kadācid) retorna (pratiyāti) a esta (iyām) Trasmigración (saṁsṛtim) repleta de (śāli) aflicciones (kleśa), (y) sobre ello (atra) no hay duda alguna (sandehaḥ… na asti)||44||
Así, el individuo limitado o ser atómico es siempre incapaz de alcanzar la Meta final del Parabhairavayoga —(en definitiva,) de lograr plena Emancipación— pues él es un subproducto del proceso de negación de Su Luz, a saber, puesto que él es una creación manufacturada por la inescrutable Māyāśakti –el poder que manifiesta dualidad– de Paramaśiva. Sin embargo, por medio de Su Misericordia sin causa que aparece en la forma de intenso descenso de Poder –otorgamiento de Gracia–, y no de otro modo, incluso este miserable individuo limitado que es propenso al error a cada paso es capaz de superar su formidable ignorancia y darse cuenta completamente de (su) unidad con la Luz de Paramaśiva, mediante lo cual él nunca retorna a esta Trasmigración repleta de aflicciones, (y) sobre ello no hay duda alguna.
यच्च स सन् निषिद्धतत्प्रकाशे विषये तत्स एवान्धकारसङ्कुल उच्यते॥४५॥
Yacca sa san niṣiddhatatprakāśe viṣaye tatsa evāndhakārasaṅkula ucyate||45||
Y (ca) puesto que (yad) él (saḥ) está existiendo (san) en el reino (viṣaye) donde Su Luz ha sido negada (niṣiddha-tad-prakāśe), se dice que él es (tad saḥ eva… ucyate) alguien que está lleno de (saṅkulaḥ) oscuridad (andhakāra).
Y puesto que él está existiendo en el reino donde Su Luz ha sido negada, se dice que él es alguien que está lleno de oscuridad.
यच्च स नरः सन् वर्तमानो निषिद्धतत्प्रकाशे विषये यत्र प्रत्याख्यातः परमेश्वरालोकः स्थित्यां तत्स एवान्धकारसङ्कुल तिमिरशाल्युच्यते कथ्यते। यद्यप्यणोरस्य सर्वाः कर्मभावचिन्ता दृढं खलु ज्ञानं नास्ति तथापि तस्मिन् सर्वं ज्ञानीव स आचरत्यत एव च स्वदशा यस्माच्चिदानन्दमयमहेश्वरदशाया अवहास्यानुकारनिभा सती तस्मात्तं विश्वोपहासास्पदमिति नाम्नाह्वयाम्यहम्॥४५॥
Yacca sa naraḥ san vartamāno niṣiddhatatprakāśe viṣaye yatra pratyākhyātaḥ parameśvarālokaḥ sthityāṁ tatsa evāndhakārasaṅkula timiraśālyucyate kathyate| Yadyapyaṇorasya sarvāḥ karmabhāvacintā dṛḍhaṁ khalu jñānaṁ nāsti tathāpi tasmin sarvaṁ jñānīva sa ācaratyata eva ca svadaśā yasmāccidānandamayamaheśvaradaśāyā avahāsyānukāranibhā satī tasmāttaṁ viśvopahāsāspadamiti nāmnāhvayāmyaham||45||
Y (ca) puesto que (yad) él (saḥ) —el individuo limitado (naraḥ)— está existiendo (san vartamānaḥ) en el reino (viṣaye) donde Su Luz ha sido negada (niṣiddha-tad-prakāśe), (es decir,) en el estado (sthityām) donde (yatra) la Luz (ālokaḥ) del Señor Supremo (parama-īśvara) ha sido rechazada (pratyākhyātaḥ), se dice que él es (tad saḥ eva… ucyate kathyate) alguien que está lleno de (saṅkulaḥ… śālī) oscuridad (andhakāra… timira). Aunque (yadi api) este ser atómico no es totalmente consciente de sus (aṇoḥ asya… dṛḍhaṁ… jñānam na asti) acciones, emociones y pensamientos (karma-bhāva-cintāḥ) en verdad (khalu), aún así (tathā api) él (saḥ) se comporta (ācarati) como si fuese consciente de (jñānī iva) todo (sarvam) en sí mismo (tasmin), y (ca) en consecuencia (atas eva), ya que (yasmāt) su estado (sva-daśā) luce como (nibhā satī) una ridícula (avahāsya) imitación (anukāra) del Estado (daśāyāḥ) del Gran Señor (mahā-īśvara) rebosante de (maya) Conciencia (cit) (y) Bienaventuranza (ānanda), consiguientemente (tasmāt) yo (aham) lo llamo (tam… āhvayāmi) con el nombre de (nāmnā) ‘hazmerreír universal’ (viśva-upahāsāspadam iti)||45||
Y puesto que él —el individuo limitado— está existiendo en el reino donde Su Luz ha sido negada, (es decir,) en el estado donde la Luz del Señor Supremo ha sido rechazada, se dice que él es alguien que está lleno de oscuridad. Aunque este ser atómico no es totalmente consciente de sus acciones, emociones y pensamientos en verdad, aún así él se comporta como si fuese consciente de todo en sí mismo, y en consecuencia, ya que su estado luce como una ridícula imitación del Estado del Gran Señor rebosante de Conciencia (y) Bienaventuranza, consiguientemente yo lo llamo con el nombre de ‘hazmerreír universal’.
प्रकाशं विवरितुमसमर्थं तिमिरं प्रत्युत प्रकाशस्तिमिरं विवृणोति॥४६॥
Prakāśaṁ vivaritumasamarthaṁ timiraṁ pratyuta prakāśastimiraṁ vivṛṇoti||46||
La oscuridad (timiram) no puede (asamartham) revelar (vivaritum) la Luz (prakāśam), sino al contrario (pratyuta), la Luz (prakāśaḥ) revela (vivṛṇoti) la oscuridad (timiram).
La oscuridad no puede revelar la Luz, sino al contrario, la Luz revela la oscuridad.
प्रकाशमालोकं विवरितुं व्यञ्जनायासमर्थमनलं तिमिरमन्धकारः प्रत्युत प्रकाश आलोकस्तिमिरमन्धकारं विवृणोति व्यनक्ति। नरेऽज्ञानसङ्कीर्णं तिमिरमसमर्थं तेजोमयपरमशिवावस्थामुत्थापयितुं प्रत्युत परमशिवस्य चेतनप्रकाशः सानुकम्पं शनैः शनैरणुं स्वान्धकारं बोधयत्येतच्च नैराश्यसङ्कुलं निरवधिसंसारं समापयत्येव॥४६॥
Prakāśamālokaṁ vivarituṁ vyañjanāyāsamarthamanalaṁ timiramandhakāraḥ pratyuta prakāśa ālokastimiramandhakāraṁ vivṛṇoti vyanakti| Nare’jñānasaṅkīrṇaṁ timiramasamarthaṁ tejomayaparamaśivāvasthāmutthāpayituṁ pratyuta paramaśivasya cetanaprakāśaḥ sānukampaṁ śanaiḥ śanairaṇuṁ svāndhakāraṁ bodhayatyetacca nairāśyasaṅkulaṁ niravadhisaṁsāraṁ samāpayatyeva||46||
La oscuridad (timiram andhakāraḥ) no puede/no es capaz de (asamartham analam) revelar o manifestar (vivaritum vyañjanāya) la Luz o Esplendor (prakāśam ālokam), sino al contrario (pratyuta), la Luz o Esplendor (prakāśaḥ ālokaḥ) revela o manifiesta (vivṛṇoti vyanakti) la oscuridad (timiram andhakāram). En un individuo limitado (nare), la oscuridad (timiram) atestada de (saṅkīrṇam) ignorancia (ajñāna) es incapaz de (asamartham) hacer que el Estado luminoso de Paramaśiva surja (tejas-maya-parama-śiva-avasthām utthāpayitum), sino al contrario (pratyuta), la Luz consciente (cetana-prakāśaḥ) de Paramaśiva (parama-śivasya) compasivamente (sānukampam) (y) muy gradualmente (śanais śanais) hace que el ser atómico conozca (aṇum… bodhayati) su propia oscuridad (sva-andhakāram), y (ca) esto (etad) ciertamente (eva) pone fin a la interminable Trasmigración llena de desesperación (nairāśya-saṅkulam niravadhi-saṁsāram samāpayati)||46||
La oscuridad no puede/no es capaz de revelar o manifestar la Luz o Esplendor, sino al contrario, la Luz o Esplendor revela o manifiesta la oscuridad. En un individuo limitado, la oscuridad atestada de ignorancia es incapaz de hacer que el Estado luminoso de Paramaśiva surja, sino al contrario, la Luz consciente de Paramaśiva compasivamente (y) muy gradualmente hace que el ser atómico conozca su propia oscuridad, y esto ciertamente pone fin a la interminable Trasmigración llena de desesperación.
नर एतत्सुगमतत्त्वार्थग्रहणं केवलं तद्दिव्यप्रसादतः सम्भाव्यम्॥४७॥
Nara etatsugamatattvārthagrahaṇaṁ kevalaṁ taddivyaprasādataḥ sambhāvyam||47||
El comprender (grahaṇam) esta (etad) sencilla (sugama) verdad (tattvārtha) sobre el individuo limitado (nare) es únicamente posible (kevalam… sambhāvyam) mediante Su divino favor (tad-divya-prasādataḥ).
El comprender esta sencilla verdad sobre el individuo limitado es únicamente posible mediante Su divino favor.
नरेऽणावेतत्सुगमतत्त्वार्थग्रहणमेतत्सुबोधतथ्योपलम्भनं केवलं तद्दिव्यप्रसादतः परमशिवानुग्रहेण सम्भाव्यं साध्यम्। यथा मयोक्तं सूत्रे ४४ व्याख्याया आदौ यदख्यात्या सहस्रे जन्मसु निर्मितं तस्य क्षीघ्रेण नाशकत्वेन तीव्रशक्तिपातत्वेन भासमानं महेश्वरसाहाय्यं विना नरो मुक्तिं प्रगमनायासमर्थो यस्माद्यद्यपि भिन्नतीव्रतया सर्वत्र परमशिवानुग्रहो वर्तते तथापि स्वात्मरूपशिवचतुष्षष्ट्यद्वैतभैरवागमपरमेशमूर्त्यात्ममानुषगुरुसन्निधौ केवलं तद्दिव्यप्रसादः प्राचुर्येणोपलभ्यः॥४७॥
Nare’ṇāvetatsugamatattvārthagrahaṇametatsubodhatathyopalambhanaṁ kevalaṁ taddivyaprasādataḥ paramaśivānugraheṇa sambhāvyaṁ sādhyam| Yathā mayoktaṁ sūtre 44 vyākhyāyā ādau yadakhyātyā sahasre janmasu nirmitaṁ tasya kṣīghreṇa nāśakatvena tīvraśaktipātatvena bhāsamānaṁ maheśvarasāhāyyaṁ vinā naro muktiṁ pragamanāyāsamartho yasmādyadyapi bhinnatīvratayā sarvatra paramaśivānugraho vartate tathāpi svātmarūpaśivacatuṣṣaṣṭyadvaitabhairavāgamaparameśamūrtyātmamānuṣagurusannidhau kevalaṁ taddivyaprasādaḥ prācuryeṇopalabhyaḥ||47||
El comprender (grahaṇam) esta (etad) sencilla (sugama) verdad (tattvārtha) sobre el individuo limitado (nare) —o sea, el percibir (upalambhanam) esta (etad) verdad (tathya) fácil de entender (subodha) acerca del ser atómico (aṇau)— es únicamente posible (kevalam… sambhāvyam) mediante Su divino favor (tad-divya-prasādataḥ), (en otras palabras,) es sólo factible (kevalam… sādhyam) por medio de la Gracia (anugraheṇa) de Paramaśiva (parama-śiva). Tal como (yathā) dije (mayā uktam) al comienzo (ādau) del comentario (vyākhyāyāḥ) sobre el aforismo 44 (sūtre 44), sin (vinā) la ayuda (sāhāyyam) del Gran Señor (mahā-īśvara) que aparece –es decir, Su ayuda que aparece– (bhāsamānam) como intenso descenso de Poder –otorgamiento de Gracia– (tīvra-śakti-pātatvena) que rápidamente destruye (kṣīghreṇa nāśakatvena) lo que (yad… tasya) ha sido creado (nirmitam) por la ignorancia primordial (akhyātyā) durante mil nacimientos (sahasre janmasu), el individuo limitado (naraḥ) no puede (asamarthaḥ) avanzar (pragamanāya) hacia la Liberación (muktim), porque (yasmāt) aunque (yadi api) la Gracia (anugrahaḥ) de Paramaśiva (parama-śiva) exista (vartate) en diferentes intensidades (bhinna-tīvratayā) en todas partes (sarvatra), aún así (tathā api) Su divino favor (tad-divya-prasādaḥ) está disponible (upalabhyaḥ) en grandes cantidades –abundantemente– (prācuryeṇa) sólo (kevalam) en presencia de (sannidhau) Śiva (śiva) —que es (rūpa) el propio (sva) Ser (ātma)—, de los sesenta y cuatro (catuṣṣaṣṭi) Bhairavāgama-s (bhairava-āgama) no dualistas (advaita) (y) del Guru humano (mānuṣa-guru) —que es (ātma) la personificación (mūrti) del Amo –Señor– (īśa) Supremo (parama)—||47||
El comprender esta sencilla verdad sobre el individuo limitado —o sea, el percibir esta verdad fácil de entender acerca del ser atómico— es únicamente posible mediante Su divino favor, (en otras palabras,) es sólo factible por medio de la Gracia de Paramaśiva. Tal como dije al comienzo del comentario sobre el aforismo 44, sin la ayuda del Gran Señor que aparece –es decir, Su ayuda que aparece– como intenso descenso de Poder –otorgamiento de Gracia– que rápidamente destruye lo que ha sido creado por la ignorancia primordial durante mil nacimientos, el individuo limitado no puede avanzar hacia la Liberación, porque aunque la Gracia de Paramaśiva exista en diferentes intensidades en todas partes, aún así Su divino favor está disponible en grandes cantidades –abundantemente– sólo en presencia de Śiva —que es el propio Ser—, de los sesenta y cuatro Bhairavāgama-s no dualistas (y) del Guru humano —que es la personificación del Amo –Señor– Supremo—.
बुद्धिकल्पनामात्रेणैव जनमागन्तुमनलमेतद्ग्रहणम्॥४८॥
Buddhikalpanāmātreṇaiva janamāgantumanalametadgrahaṇam||48||
Esta (etad) comprensión (grahaṇam) no puede (analam) venirle (āgantum) a una persona (janam) por medio de mera (mātreṇa eva) especulación (kalpanā) intelectual (buddhi).
Esta comprensión no puede venirle a una persona por medio de mera especulación intelectual.
बुद्धिकल्पनामात्रेणैव मतिरचनेन खलु जनं पुमांसमागन्तुमनलमकल्पमेतद्ग्रहणमुपलम्भनम्। यो गुरुवक्त्रभैरवागमादिभिरनिर्मितोऽस्तित्वरहस्यापेक्षयोत्तरं सततं तमसि परीक्षते निर्लज्जं च न सिध्यत्यन्ते स बुद्धेः प्रकारोऽत्रैव मया कथितो न तु धीस्तात्त्विकस्वरूपविमर्शनविशारदा धिषणा तद्वशात्सत्त्वस्य स्फुरत्तात्मनः सूक्ष्मस्यान्तरपरिस्पन्दस्य सिद्धिरभिव्यक्तिर्भवतीत्येवमतिशयबुद्धिर्यथोपदिष्टा बुधेन क्षेमराजेन श्रीशिवसूत्रस्य तृतीयोन्मेषे द्वादशसूत्रगते तद्व्याख्याने॥४८॥
Buddhikalpanāmātreṇaiva matiracanena khalu janaṁ pumāṁsamāgantumanalamakalpametadgrahaṇamupalambhanam| Yo guruvaktrabhairavāgamādibhiranirmito’stitvarahasyāpekṣayottaraṁ satataṁ tamasi parīkṣate nirlajjaṁ ca na sidhyatyante sa buddheḥ prakāro’traiva mayā kathito na tu dhīstāttvikasvarūpavimarśanaviśāradā dhiṣaṇā tadvaśātsattvasya sphurattātmanaḥ sūkṣmasyāntaraparispandasya siddhirabhivyaktirbhavatītyevamatiśayabuddhiryathopadiṣṭā budhena kṣemarājena śrīśivasūtrasya tṛtīyonmeṣe dvādaśasūtragate tadvyākhyāne||48||
Esta (etad) comprensión o percepción –o sea, este acto de darse cuenta, de captar– (grahaṇam upalambhanam) no puede (analam akalpam) venirle (āgantum) a una persona (janam pumāṁsam) por medio de mera (mātreṇa eva) especulación (kalpanā) intelectual (buddhi), (es decir,) a través de invencion(es) intelectuales (mati-racanena) verdaderamente (khalu). El tipo (saḥ… prakāraḥ) de intelecto (buddheḥ) del que estoy hablando (mayā kathitaḥ) en este contexto (atra eva) (es) el que (yaḥ), al no haber sido forjado (anirmitaḥ) por el habla del Guru, por Bhairavāgama, etc. (guru-vaktra-bhairava-āgama-ādibhiḥ), constantemente (satatam) busca a tientas en la oscuridad (tamasi parīkṣate) una respuesta (uttaram) al misterio (rahasya-apekṣayā) de la existencia (astitva) y (ca) vergonzosamente (nirlajjam) falla (na sidhyati) al final (ante), y no (na tu) el intelecto superior (atiśaya-buddhiḥ) como (yathā) ha sido así especificado (evam… upadiṣṭā) por el sabio Kṣemarāja (budhena kṣemarājena) en su explicación (tad-vyākhyāne) sobre al duodécimo aforismo (dvādaśa-sūtra-gate) de la tercera sección (tṛtīya-unmeṣe) de los venerables Śivasūtra-s (śrī-śivasūtrasya): ‘Dhī (dhī) (es) la inteligencia (dhiṣaṇā) experta (viśāradā) (o) diestra (viśādā) en la conciencia (vimarśana) de la verdadera (tāttvika) naturaleza esencial (sva-rūpa). Por medio de (vaśāt) esa (inteligencia espiritual superior) (tad), hay (bhavati) siddhi (siddhiḥ) (o) un darse cuenta –es decir, una manifestación, un volverse evidente– (abhivyaktiḥ) de Sattva (sattvasya), (a saber,) de la sutil (sūkṣmasya) vibración –parispanda– (parispandasya) interna (āntara) cuya esencia (ātmanaḥ) (es) Sphurattā –la destellante y perfecta conciencia del Yo– (sphurattā… iti)‘||48||
Esta comprensión o percepción –o sea, este acto de darse cuenta, de captar– no puede venirle a una persona por medio de mera especulación intelectual, (es decir,) a través de invencion(es) intelectuales verdaderamente. El tipo de intelecto del que estoy hablando en este contexto (es) el que, al no haber sido forjado por el habla del Guru, por Bhairavāgama, etc., constantemente busca a tientas en la oscuridad una respuesta al misterio de la existencia y vergonzosamente falla al final, y no el intelecto superior como ha sido así especificado por el sabio Kṣemarāja en su explicación sobre al duodécimo aforismo de la tercera sección de los venerables Śivasūtra-s: ‘Dhī (es) la inteligencia experta (o) diestra en la conciencia de la verdadera naturaleza esencial. Por medio de esa (inteligencia espiritual superior), hay siddhi (o) un darse cuenta –es decir, una manifestación, un volverse evidente– de Sattva, (a saber,) de la sutil vibración –parispanda– interna cuya esencia (es) Sphurattā –la destellante y perfecta conciencia del Yo–‘.
योग्यतर्कार्थे बौद्धाज्ञानं विनाशयितव्यम्॥४९॥
Yogyatarkārthe bauddhājñānaṁ vināśayitavyam||49||
Para razonar adecuadamente (yogya-tarka-arthe), bauddhājñāna o ignorancia intelectual (bauddha-ajñānam) debe ser disuelta (vināśayitavyam).
Para razonar adecuadamente, bauddhājñāna o ignorancia intelectual debe ser disuelta.
योग्यतर्कार्थेऽनुरूपविचारार्थाय बौद्धाज्ञानं विनाशयितव्यं क्षयं यातव्यम्। प्रायेण सर्वे तान् युक्त्या परमार्थविचाराय योग्यबुद्धियुतवन्मन्यन्त एतत्तु मनःकल्पनामात्रं यतः श्रीमत्शिवसूत्रपूर्वकश्रीमालिनीविजयस्वच्छन्दरुद्रयामलमृगेन्द्रमतङ्गोच्छुष्मभैरवस्वायम्भुवानन्दभैरवनैश्वासनेत्रादिचतुष्षष्ट्यद्वयभैरवागमत्वेन भासमानं परमशिवानुग्रहसाहाय्यं विना परमशिवं बोद्धुं क्षमा न काचिद्बुद्धिः सन्देहो नात्रास्ति॥४९॥
Yogyatarkārthe’nurūpavicārārthāya bauddhājñānaṁ vināśayitavyaṁ kṣayaṁ yātavyam| Prāyeṇa sarve tān yuktyā paramārthavicārāya yogyabuddhiyutavanmanyanta etattu manaḥkalpanāmātraṁ yataḥ śrīmacchivasūtrapūrvakaśrīmālinīvijayasvacchandarudrayāmalamṛgendramataṅgocchuṣmabhairavasvāyambhuvānandabhairavanaiśvāsanetrādicatuṣṣaṣṭyadvayabhairavāgamatvena bhāsamānaṁ paramaśivānugrahasāhāyyaṁ vinā paramaśivaṁ boddhuṁ kṣamā na kācidbuddhiḥ sandeho nātrāsti||49||
Para razonar adecuadamente (yogya-tarka-arthe) —(es decir,) para (arthāya) razonar (vicāra) apropiadamente (anurūpa)—, bauddhājñāna o ignorancia intelectual (bauddha-ajñānam) debe ser disuelta (vināśayitavyam kṣayaṁ yātavyam). La mayoría de las personas (prāyeṇa sarve) piensan (manyante) que son poseedoras de un intelecto apto (tān… yogya-buddhi-yuta-vat) para reflexionar correctamente (yuktyā… vicārāya) sobre la Más Alta Realidad (parama-artha), pero (tu) esto (etad) es únicamente imaginación (manaḥ-kalpanā-mātram) ya que (yatas) ningún intelecto (na kācid buddhiḥ) puede (kṣamā) comprender (boddhum) a Paramaśiva (parama-śivam) sin (vinā) la ayuda (sāhāyyam) de la Gracia de Paramaśiva (parama-śiva-anugraha) que aparece (bhāsamāna) como los sesenta y cuatro Bhairavāgama-s no dualistas (catuṣṣaṣṭi-advaya-bhairava-āgamatvena) (tales como) los venerables (śrī) Mālinīvijaya, Svacchanda, Rudrayāmala, Mṛgendra, Mataṅga, Ucchuṣmabhairava, Svāyambhuva, Ānandabhairava, Naiśvāsa, Netra (mālinīvijaya-svacchanda-rudrayāmala-mṛgendra-mataṅga-ucchuṣmabhairava-svāyambhuva-ānandabhairava-naiśvāsa-netra), etc. (ādi), acompañados por (pūrvaka) los auspiciosos (śrīmat) Śivasūtra-s (śiva-sūtra); (y) no hay duda alguna (sandehaḥ na… asti) acerca de ello (atra)||49||
Para razonar adecuadamente —(es decir,) para razonar apropiadamente—, bauddhājñāna o ignorancia intelectual debe ser disuelta. La mayoría de las personas piensan que son poseedoras de un intelecto apto para reflexionar correctamente sobre la Más Alta Realidad, pero esto es únicamente imaginación ya que ningún intelecto puede comprender a Paramaśiva sin la ayuda de la Gracia de Paramaśiva que aparece como los sesenta y cuatro Bhairavāgama-s no dualistas (tales como) los venerables Mālinīvijaya, Svacchanda, Rudrayāmala, Mṛgendra, Mataṅga, Ucchuṣmabhairava, Svāyambhuva, Ānandabhairava, Naiśvāsa, Netra, etc., acompañados por los auspiciosos Śivasūtra-s; (y) no hay duda alguna acerca de ello.
बौद्धाज्ञानं देहप्राणादावात्ममानित्वम्॥५०॥
Bauddhājñānaṁ dehaprāṇādāvātmamānitvam||50||
Bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) (es) considerar (mānitvam) que cuerpo físico, energía vital, etc. (deha-prāṇa-ādau) son uno mismo (ātma).
Bauddhājñāna es considerar que cuerpo físico, energía vital, etc. son uno mismo.
बौद्धाज्ञानं धीविषयाविद्या देहप्राणादावात्ममानित्वं जडशरीरवाय्वाद्ये चिच्छाल्यात्माभिमानता। ममोपदेशोऽभिनवगुप्तस्य परमार्थसारे षष्टितमसूत्रस्य तद्व्याख्यायां योगराजेन दृढीकृतो वक्ष्यमाणपौरुषाज्ञानपूर्वकबौद्धाज्ञानात्मकमख्यातिमुक्तवति तस्मिनज्ञानमख्यातिजनित आत्मन्यनात्माभिमानपूर्वोऽनात्मनि देहादावात्माभिमानलक्षणो मोह इति॥५०॥
Bauddhājñānaṁ dhīviṣayāvidyā dehaprāṇādāvātmamānitvaṁ jaḍaśarīravāyvādye cicchālyātmābhimānatā| Mamopadeśo’bhinavaguptasya paramārthasāre ṣaṣṭitamasūtrasya tadvyākhyāyāṁ yogarājena dṛḍhīkṛto vakṣyamāṇapauruṣājñānapūrvakabauddhājñānātmakamakhyātimuktavati tasminajñānamakhyātijanita ātmanyanātmābhimānapūrvo’nātmani dehādāvātmābhimānalakṣaṇo moha iti||50||
Bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) (o) ignorancia (avidyā) relativa al (viṣayā) intelecto (dhī) (es) considerar (mānitvam) que cuerpo físico, energía vital, etc. (deha-prāṇa-ādau) son uno mismo (ātma), (en otras palabras,) es erróneamente pensar (abhimānatā) que los inertes cuerpo físico, energía vital, etc. (jaḍa-śarīra-vāyu-ādye) son el Ser (ātma) repleto de (śāli) Conciencia (cit). Mi (mama) enseñanza (upadeśaḥ) es confirmada (dṛḍhīkṛtaḥ) por Yogarāja (yogarājena) en su explicación (tad-vyākhyāyām) del 60mo aforismo (ṣaṣṭitama-sūtrasya) del Paramārthasāra de Abhinavagupta (abhinavaguptasya paramārthasāre), cuando describió (uktavati tasmin) a la ignorancia primordial (akhyātim) que consiste en (ātmakam) bauddhājñāna (bauddha-ajñāna) conjuntamente con (pūrvaka) pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñāna) —de la cual se hablará más adelante (vakṣyamāṇa)—: ‘Ajñāna" (ajñānam) (es) el Engaño (mohaḥ) engendrado (janitaḥ) por la ignorancia primordial –Āṇavamala– (akhyāti) cuya marca –de tal Engaño– (lakṣaṇaḥ) es la concepción errónea (abhimāna) de que el no Ser (anātmani) —cuerpo, etc. (deha-ādau)— es el Ser (ātma) –esto es Bauddhājñāna o ignorancia intelectual–, la cual es precedida por (pūrvaḥ) la errónea concepción (abhimāna) de que el Ser (ātmani) es el no Ser (anātma) –esto es Pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser–‘||50||
Bauddhājñāna (o) ignorancia relativa al intelecto (es) considerar que cuerpo físico, energía vital, etc. son uno mismo, (en otras palabras,) es erróneamente pensar que los inertes cuerpo físico, energía vital, etc. son el Ser repleto de Conciencia. Mi enseñanza es confirmada por Yogarāja en su explicación del 60mo aforismo del Paramārthasāra de Abhinavagupta, cuando describió a la ignorancia primordial que consiste en bauddhājñāna conjuntamente con pauruṣājñāna —de la cual se hablará más adelante —: ‘Ajñāna" (es) el Engaño engendrado por la ignorancia primordial –Āṇavamala– cuya marca –de tal Engaño– es la concepción errónea de que el no Ser —cuerpo, etc.— es el Ser –esto es Bauddhājñāna o ignorancia intelectual–, la cual es precedida por la errónea concepción de que el Ser es el no Ser –esto es Pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser–‘.
बौद्धाज्ञानोच्छेदस्तु न पर्याप्तः पौरुषाज्ञानसञ्ज्ञस्य द्वितीयाज्ञानप्रकारस्य सन्निधेर्हेतोः॥५१॥
Bauddhājñānocchedastu na paryāptaḥ pauruṣājñānasañjñasya dvitīyājñānaprakārasya sannidherhetoḥ||51||
Pero (tu) el quite (ucchedaḥ) de bauddhājñāna (bauddha-ajñāna) no es (na) suficiente (paryāptaḥ), a causa de (hetoḥ) la presencia (sannidheḥ) del segundo tipo de ignorancia (dvitīya-ajñāna-prakārasya) llamado (sañjñasya) pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser (pauruṣa-ajñāna).
Pero el quite de bauddhājñāna no es suficiente, a causa de la presencia del segundo tipo de ignorancia llamado pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser.
बौद्धाज्ञानोच्छेदो धीविषयाविद्यापोहस्तु न पर्याप्तोऽलं मुक्तिलाभाय पौरुषाज्ञानसञ्ज्ञस्य द्वितीयाज्ञानप्रकारस्य द्वितीयाविद्यारूपस्य सन्निधेर्हेतोरुपस्थानात्। तिमिरादपि तिमिरमिदं गण्डस्योपरि महानयं स्फोटो यदनात्मन्यपि देहप्राणादावात्ममानित्वमिति विपदेषा पौरुषाज्ञानं नाम गण्ड इवाभिनवगुप्तपादैरुक्ता तस्य श्रीमत्परमार्थसार एकत्रिंशत्तमसूत्रे यावत्स स्फोटवद्बौद्धाज्ञानं वर्णयति॥५१॥
Bauddhājñānocchedo dhīviṣayāvidyāpohastu na paryāpto’laṁ muktilābhāya pauruṣājñānasañjñasya dvitīyājñānaprakārasya dvitīyāvidyārūpasya sannidherhetorupasthānāt| Timirādapi timiramidaṁ gaṇḍasyopari mahānayaṁ sphoṭo yadanātmanyapi dehaprāṇādāvātmamānitvamiti vipadeṣā pauruṣājñānaṁ nāma gaṇḍa ivābhinavaguptapādairuktā tasya śrīmatparamārthasāra ekatriṁśattamasūtre yāvatsa sphoṭavadbauddhājñānaṁ varṇayati||51||
Pero (tu) el quite (o) eliminación (ucchedaḥ… apohaḥ) de bauddhājñāna (bauddha-ajñāna) —ignorancia (avidyā) relativa al (viṣaya) intelecto (dhī)— no es (na) suficiente (paryāptaḥ) —no es (na) suficiente (alam) para alcanzar (lābhāya) Liberación (mukti)—, a causa de (hetoḥ) la presencia (sannidheḥ) (o) proximidad (upasthānāt) del segundo tipo o forma de ignorancia (dvitīya-ajñāna-prakārasya dvitīya-avidyā-rūpasya) llamado (sañjñasya) pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser (pauruṣa-ajñāna). Esta (eṣā) calamidad (vipad) denominada (nāma) pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) ha sido mencionada (uktā) por el eminente Abhinavagupta (abhinavagupta-pādaiḥ) como (iva) un forúnculo (gaṇḍaḥ) en el 31er aforismo (ekatriṁśattama-sūtre) de su venerable Paramārthasāra (tasya śrīmat-paramārthasāre) mientras (yāvat) él (saḥ) describe (varṇayati) a bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) como (vat) una ampolla (sphoṭa): ‘Esta (idam) oscuridad (timiram) (que surge) incluso (api) a partir de la oscuridad (timirāt), la cual (yad) (consiste en) pensar (mānitvam) que el no Ser (an-ātmani api) —p. ej. cuerpo, energía vital, etc. (deha-prāṇa-ādau)— es el Ser (ātma), (puede ser comparada con) el gran infortunio (mahā-anayam) (de tener) una ampolla (sphoṭaḥ) sobre (upari) un forúnculo (gaṇḍasya… iti)‘||51||
Pero el quite (o) eliminación de bauddhājñāna —ignorancia relativa al intelecto— no es suficiente —no es suficiente para alcanzar Liberación—, a causa de la presencia (o) proximidad del segundo tipo o forma de ignorancia llamado pauruṣājñāna o ignorancia acerca del Ser. Esta calamidad denominada pauruṣājñāna ha sido mencionada por el eminente Abhinavagupta como un forúnculo en el 31er aforismo de su venerable Paramārthasāra mientras él describe a bauddhājñāna como una ampolla: ‘Esta oscuridad (que surge) incluso a partir de la oscuridad, la cual (consiste en) pensar que el no Ser —p. ej. cuerpo, energía vital, etc.— es el Ser, (puede ser comparada con) el gran infortunio (de tener) una ampolla sobre un forúnculo’.
पौरुषाज्ञानमात्मनि बद्धजनात्मकनरमानित्वम्॥५२॥
Pauruṣājñānamātmani baddhajanātmakanaramānitvam||52||
Pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) (es) considerar (mānitvam) que el Ser –uno mismo– (ātmani) es un individuo limitado (nara), es decir, una persona en esclavitud (baddha-jana-ātmaka).
Pauruṣājñāna es considerar que el Ser (uno mismo) es un individuo limitado, es decir, una persona en esclavitud.
पौरुषाज्ञानम्स्वरूपविषयाविद्यात्मनि परमशिवे बद्धजनात्मकनरमानित्वं संसारिजन्त्वात्मकाण्वभिमानः। यदा परमेश्वरोऽद्वयं स्वस्वरूपं प्रमातृप्रमेयवैचित्र्येण भेदेन जानाति तदा स पौरुषाज्ञानवश उच्यते दुर्बलबुद्धिभ्योऽनायासकृतं वा यदाहं सुशुप्तिस्वप्नजागरासु प्रलयाकलसकलरूपो बद्धवराकक्षणभङ्ग्यज्ञशक्तिहीननरोऽस्मीति स्वतन्त्रानन्दिनित्यसर्वज्ञसर्वकर्तृपरमशिवस्य निश्चयस्तदनुसारेण च स तस्माद्भिन्नमिव प्रमातृप्रमेयसमूहमवबुध्येत तर्हि तेनैव स्वोन्नतस्वभावोऽपहीनः पारिमित्यं चाश्लिष्टमवश्यम्॥५२॥
Pauruṣājñānamsvarūpaviṣayāvidyātmani paramaśive baddhajanātmakanaramānitvaṁ saṁsārijantvātmakāṇvabhimānaḥ| Yadā parameśvaro’dvayaṁ svasvarūpaṁ pramātṛprameyavaicitryeṇa bhedena jānāti tadā sa pauruṣājñānavaśa ucyate durbalabuddhibhyo’nāyāsakṛtaṁ vā yadāhaṁ suśuptisvapnajāgarāsu pralayākalasakalarūpo baddhavarākakṣaṇabhaṅgyajñaśaktihīnanaro’smīti svatantrānandinityasarvajñasarvakartṛparamaśivasya niścayastadanusāreṇa ca sa tasmādbhinnamiva pramātṛprameyasamūhamavabudhyeta tarhi tenaiva svonnatasvabhāvo’pahīnaḥ pārimityaṁ cāśliṣṭamavaśyam||52||
Pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) —ignorancia (avidyā) relativa a (viṣaya) la naturaleza esencial (sva-rūpa)— (es) considerar (mānitvam) que el Ser –uno mismo– (ātmani) es un individuo limitado (nara), es decir, una persona en esclavitud (baddha-jana-ātmaka); (en resumidas cuentas, es) erróneamente suponer (abhimānaḥ) que Paramaśiva (parama-śive) es un ser atómico (aṇu), (a saber,) una criatura (jantu) trasmigratoria (saṁsāri). Cuando (yadā) el Señor Supremo (parama-īśvaraḥ) conoce –percibe– (jānāti) a Su naturaleza no dual (advayam sva-sva-rūpam) como dual (bhedena), (o sea,) como una variedad (vaicitryeṇa) de sujetos y objetos (pramātṛ-prameya), entonces (tadā) se dice que Él está (saḥ… ucyate) sujeto a (vaśaḥ) pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñāna); o (vā) simplificado (anāyāsa-kṛtam) para aquéllos cuyos intelectos son débiles (durbala-buddhibhyaḥ), cuando (yadā) el Libre, Bienaventurado, Eterno, Omnisciente y Omnipotente Paramaśiva está convencido de que (iti svatantra-ānandi-nitya-sarvajña-sarvakartṛ-paramaśivasya niścayaḥ) ‘Yo (aham) soy (asmi) un amarrado (baddha), miserable (varāka), transitorio –efímero– (kṣaṇabhaṅgi), ignorante (ajña) (e) impotente (śaktihīna) individuo limitado (naraḥ) que consiste en (rūpaḥ) los experimentadores o conocedores sakala y pralayākala (pralayākala-sakala) en vigilia, sueño y sueño profundo (suśupti-svapna-jāgarāsu)‘ —y (ca) como consecuencia de ello (tad-anusāreṇa) percibe (saḥ… avabudhyeta) a la multitud (samūham) de sujetos y objetos (pramātṛ-prameya) como (iva) diferentes (bhinnam) de Él Mismo (tasmāt)—, entonces (tarhi) Él ha descartado (tena eva… apahīnaḥ) a Su propia (sva) (y) sublime (unnata) naturaleza esencial (sva-bhāvaḥ) y (ca) abrazado (āśliṣṭam) limitación (pārimityam) en verdad (avaśyam)||52||
Pauruṣājñāna —ignorancia relativa a la naturaleza esencial— (es) considerar que el Ser –uno mismo– es un individuo limitado, es decir, una persona en esclavitud; (en resumidas cuentas, es) erróneamente suponer que Paramaśiva es un ser atómico, (a saber,) una criatura trasmigratoria. Cuando el Señor Supremo conoce –percibe– a Su naturaleza no dual como dual, (o sea,) como una variedad de sujetos y objetos, entonces se dice que Él está sujeto a pauruṣājñāna; o simplificado para aquéllos cuyos intelectos son débiles, cuando el Libre, Bienaventurado, Eterno, Omnisciente y Omnipotente Paramaśiva está convencido de que ‘Yo soy un amarrado, miserable, transitorio –efímero–, ignorante (e) impotente individuo limitado que consiste en los experimentadores o conocedores sakala y pralayākala en vigilia, sueño y sueño profundo’ —y como consecuencia de ello percibe a la multitud de sujetos y objetos como diferentes de Él Mismo—, entonces Él ha descartado a Su propia (y) sublime naturaleza esencial y abrazado limitación en verdad.
पौरुषाज्ञानं मानुषगुरुणा वा शिवेनैव वा कृताद्दीक्षाया उच्छिन्नम्॥५३॥
Pauruṣājñānaṁ mānuṣaguruṇā vā śivenaiva vā kṛtāddīkṣāyā ucchinnam||53||
Al pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) lo quita (ucchinnam) la iniciación (dīkṣāyāḥ) llevada a cabo (kṛtāt) por el Guru humano (mānuṣa-guruṇā) o (vā… vā) por Śiva Mismo (śivena eva).
Al pauruṣājñāna lo quita la iniciación llevada a cabo por el Guru humano o por Śiva Mismo.
पौरुषाज्ञानं मानुषगुरुणा स्थूलशरीरयुतेन गुरुणा वा शिवेनैव साक्षान्महेश्वरेण वा कृतादनुष्ठिताद्दीक्षाया उच्छिन्नमपनीतम्। समये सर्वचिन्ताविनाशलक्षणया दीक्षया मानुषगुरुः परमेश्वरमूर्त्यात्मा वा सुव्यक्तं महाशिव एवापि वा शिष्यस्य सत्यं प्रकाशयत्यर्थाद्यद्यपि शिष्यस्य स्वरूपं प्रमातृप्रमेयवैचित्र्यत्वेन प्रादुर्भूतवत्तथापीदानीं तस्याखिलेनाभेदेन तत् परमशिवेन प्रकटीकृतं दुर्बलबुद्धिभ्योऽनायासकृतमथवा शिष्यं तयोरेकत्वं परमशिवोऽवबोधयत्येव॥५३॥
Pauruṣājñānaṁ mānuṣaguruṇā sthūlaśarīrayutena guruṇā vā śivenaiva sākṣānmaheśvareṇa vā kṛtādanuṣṭhitāddīkṣāyā ucchinnamapanītam| Samaye sarvacintāvināśalakṣaṇayā dīkṣayā mānuṣaguruḥ parameśvaramūrtyātmā vā suvyaktaṁ mahāśiva evāpi vā śiṣyasya satyaṁ prakāśayatyarthādyadyapi śiṣyasya svarūpaṁ pramātṛprameyavaicitryatvena prādurbhūtavattathāpīdānīṁ tasyākhilenābhedena tat paramaśivena prakaṭīkṛtaṁ durbalabuddhibhyo’nāyāsakṛtamathavā śiṣyaṁ tayorekatvaṁ paramaśivo’vabodhayatyeva||53||
Al Pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) lo quita o saca (ucchinnam apanītam) la iniciación (dīkṣāyāḥ) llevada a cabo o realizada (kṛtāt anuṣṭhitāt) por el Guru humano (mānuṣa-guruṇā) —por el Guru (guruṇā) dotado de (yutena) cuerpo burdo (sthūla-śarīra)— o (vā… vā) por Śiva Mismo (śivena eva), (en una palabra,) por el Gran Señor (mahā-īśvareṇa) en persona (sākṣāt). En el momento correcto (samaye), por medio de iniciación (dīkṣayā) caracterizada por (lakṣaṇayā) disolución (vināśa) de todos (sarva) los pensamientos (cintā), el Guru humano (mānuṣa-guruḥ) —que es (ātmā) la personificación (mūrti) del Señor Supremo (parama-īśvara)— o incluso (vā… api vā) directamente (suvyaktam) el Gran Śiva Mismo (mahā-śivaḥ eva) le revela (prakāśayati) la Verdad (satyam) al discípulo (śiṣyasya), en suma (arthāt), aunque (yadi api) la naturaleza esencial (sva-rūpam) del discípulo (śiṣyasya) aparecía (prādurbhūtavat) como una variedad (vaicitryatvena) de sujetos y objetos (pramātṛ-prameya), aún así (tathā api) Paramaśiva (parama-śivena) le muestra ahora claramente (al discípulo) que su naturaleza esencial (idānīm… tasya… tad… prakaṭīkṛtam) es completamente no dual –que es ‘una’ y no múltiple– (akhilena abhedena); o bien (athavā), simplificado (anāyāsa-kṛtam) para aquéllos cuyos intelectos son débiles (durbala-buddhibhyaḥ), Paramaśiva (parama-śivaḥ) hace al discípulo consciente de (śiṣyam… avabodhayati) la unidad (ekatvam) de ambos (tayoḥ) –de la unidad de Paramaśiva y discípulo– verdaderamente (eva)||53||
Al Pauruṣājñāna lo quita o saca la iniciación llevada a cabo o realizada por el Guru humano —por el Guru dotado de cuerpo burdo— o por Śiva Mismo, (en una palabra,) por el Gran Señor en persona. En el momento correcto, por medio de iniciación caracterizada por disolución de todos los pensamientos, el Guru humano —que es la personificación del Señor Supremo— o incluso directamente el Gran Śiva Mismo le revela la Verdad al discípulo, en suma, aunque la naturaleza esencial del discípulo aparecía como una variedad de sujetos y objetos, aún así Paramaśiva le muestra ahora claramente (al discípulo) que su naturaleza esencial es completamente no dual –que es ‘una’ y no múltiple–; o bien, simplificado para aquéllos cuyos intelectos son débiles, Paramaśiva hace al discípulo consciente de la unidad de ambos –de la unidad de Paramaśiva y discípulo– verdaderamente.
बौद्धाज्ञानं शिवशास्त्राध्ययनत उच्छिन्नं न चान्यथा॥५४॥
Bauddhājñānaṁ śivaśāstrādhyayanata ucchinnaṁ na cānyathā||54||
Al bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) lo quita (ucchinnam) el estudio (adhyayanataḥ) de escrituras (śāstra) de Śiva (śiva) y (ca) no (na) (puede quitarse) de otro modo (anyathā).
Al bauddhājñāna lo quita el estudio de escrituras de Śiva, y no (puede quitarse) de otro modo.
बौद्धाज्ञानं शिवशास्त्राध्ययनत उच्छिन्नमपनीतं न चान्यथा तद्यथा भैरवागमशिक्षणतो न चेतरथा। पौरुषाज्ञानं निजमेव स्वात्मविषयरूपत्वाद्बौद्धाज्ञानमिदं तु स्वधीविषयरूपत्वादनिजकमेव यच्चाज्ञानमिदमेवमस्ति ततस्तद्विनाशितं सोत्साहबुद्धिप्रयत्नतः श्रीशिवसूत्रपूर्वश्रीमन्मालिनीविजयस्वच्छन्दरुद्रयामलमृगेन्द्रमतङ्गोच्छुष्मभैरवस्वायम्भुवानन्दभैरवनैश्वासनेत्राद्यचतुष्षष्ट्यद्वयभैरवागमानां गभीराध्ययनरूपतो यथा प्राङ्मया सूचितं नवचत्वारिंशसूत्रव्याख्यायाम्॥५४॥
Bauddhājñānaṁ śivaśāstrādhyayanata ucchinnamapanītaṁ na cānyathā tadyathā bhairavāgamaśikṣaṇato na cetarathā| Pauruṣājñānaṁ nijameva svātmaviṣayarūpatvādbauddhājñānamidaṁ tu svadhīviṣayarūpatvādanijakameva yaccājñānamidamevamasti tatastadvināśitaṁ sotsāhabuddhiprayatnataḥ śrīśivasūtrapūrvaśrīmanmālinīvijayasvacchandarudrayāmalamṛgendramataṅgocchuṣmabhairavasvāyambhuvānandabhairavanaiśvāsanetrādya-catuṣṣaṣṭyadvayabhairavāgamānāṁ gabhīrādhyayanarūpato yathā prāṅmayā sūcitaṁ navacatvāriṁśasūtravyākhyāyām||54||
Al Bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) lo quita o saca (ucchinnam apanītam) el estudio (adhyayanataḥ) de escrituras (śāstra) de Śiva (śiva) y (ca) no (na) (puede quitarse) de otro modo (anyathā), a saber (tad yathā), (lo quita o saca) el estudio (śikṣaṇataḥ) de escrituras reveladas por Bhairava (bhairava-āgama) y (ca) no (na) (puede sacarse) de otra manera (itarathā). Pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñānam) (es) innato (nijam eva) porque se relaciona con (viṣaya-rūpatvāt) el propio (sva) Ser (ātma), pero (tu) este (idam) bauddhājñāna (bauddha-ajñānam) no es innato (anijakam eva) ya que es relativo al (viṣaya-rūpatvāt) propio (sva) intelecto (dhī), y (ca) como (yad) esta (idam) ignorancia (ajñānam) es (asti) así (evam), es por consiguiente eliminada (tatas tad vināśitam) a través de un tenaz esfuerzo intelectual (sotsāha-buddhi-prayatnataḥ) en la forma de (rūpataḥ) un estudio (adhyayana) profundo (gabhīra) de los sesenta y cuatro Bhairavāgama-s no dualistas (catuṣṣaṣṭi-advaya-bhairava-āgamānām) (tales como) los gloriosos (śrīmat) Mālinīvijaya, Svacchanda, Rudrayāmala, Mṛgendra, Mataṅga, Ucchuṣmabhairava, Svāyambhuva, Ānandabhairava, Naiśvāsa, Netra (mālinīvijaya-svacchanda-rudrayāmala-mṛgendra-mataṅga-ucchuṣmabhairava-svāyambhuva-ānandabhairava-naiśvāsa-netra), etc. (ādya), acompañados por (pūrva) los venerables (śrī) Śivasūtra-s (śiva-sūtra), tal como (yathā) di a entender (mayā sūcitam) antes (prāk) en la explicación (vyākhyāyām) del 49no (navacatvāriṁśa) aforismo (sūtra)||54||
Al Bauddhājñāna lo quita o saca el estudio de escrituras de Śiva y no (puede quitarse) de otro modo, a saber, (lo quita o saca) el estudio de escrituras reveladas por Bhairava y no (puede sacarse) de otra manera. Pauruṣājñāna (es) innato porque se relaciona con el propio Ser, pero este bauddhājñāna no es innato ya que es relativo al propio intelecto, y como esta ignorancia es así, es por consiguiente eliminada a través de un tenaz esfuerzo intelectual en la forma de un estudio profundo de los sesenta y cuatro Bhairavāgama-s no dualistas (tales como) los gloriosos Mālinīvijaya, Svacchanda, Rudrayāmala, Mṛgendra, Mataṅga, Ucchuṣmabhairava, Svāyambhuva, Ānandabhairava, Naiśvāsa, Netra, etc., acompañados por los venerables Śivasūtra-s, tal como di a entender antes en la explicación del 49no aforismo.
द्विधाकाराज्ञानसमुच्छेदं विना स्वमुक्तिलाभोऽपूर्णः॥५५॥
Dvidhākārājñānasamucchedaṁ vinā svamuktilābho’pūrṇaḥ||55||
Sin (vinā) el quite completo (samucchedam) de ambas clases (dvidhākāra) de ignorancia (ajñāna), el propio (sva) logro (lābhaḥ) de Liberación (mukti) no es perfecto (apūrṇaḥ).
Sin el quite completo de ambas clases de ignorancia, el propio logro de Liberación no es perfecto.
द्विधाकाराज्ञानसमुच्छेदं विनोभययोरविद्ययोः सम्यगपनयनादृते स्वमुक्तिलाभः स्वमोक्षाधिगमोऽपूर्णोऽसम्पन्नः। शिष्याद्बौद्धाज्ञानमात्रं यद्युच्छिद्येत तर्हि स पण्डितो मुक्त्यनुभववर्जित एव भवेद्यदि च शिष्यात्पौरुषाज्ञानमात्रमपनीयेत तदा स मुक्त आपाताद्देहस्य मोक्षानुभवाशेषास्वादरहितः खलु भवेत्सङ्क्षेपतो मृत्योः परं केवलं स पूर्णत्वं शक्नुयादनुभवितुमत एव च जीवन्मुक्त्यनुभवस्यार्थाय द्विगुणमज्ञानमीदृशं सम्यङ्निराकर्तव्यमसंशयः॥५५॥
Dvidhākārājñānasamucchedaṁ vinobhayayoravidyayoḥ samyagapanayanādṛte svamuktilābhaḥ svamokṣādhigamo’pūrṇo’sampannaḥ| Śiṣyādbauddhājñānamātraṁ yadyucchidyeta tarhi sa paṇḍito muktyanubhavavarjita eva bhavedyadi ca śiṣyātpauruṣājñānamātramapanīyeta tadā sa mukta āpātāddehasya mokṣānubhavāśeṣāsvādarahitaḥ khalu bhavetsaṅkṣepato mṛtyoḥ paraṁ kevalaṁ sa pūrṇatvaṁ śaknuyādanubhavitumata eva ca jīvanmuktyanubhavasyārthāya dviguṇamajñānamīdṛśaṁ samyaṅnirākartavyamasaṁśayaḥ||55||
Sin (vinā) el quite completo (samucchedam) de ambas clases (dvidhākāra) de ignorancia (ajñāna), (es decir,) sin (ṛte) la total extirpación (samyak apanayanāt) de ambos (tipos de) ignorancia (ubhayayoḥ avidyayoḥ), el propio (sva… sva) logro o conquista (lābhaḥ… adhigamaḥ) de la Liberación o Emancipación (mukti… mokṣa) no (es) perfecto o consumado (apūrṇaḥ asampannaḥ). Si (yadi) sólo (mātram) se quitase (ucchidyeta) bauddhājñāna (bauddha-ajñāna) del discípulo (śiṣyāt), entonces (tarhi) él (saḥ) se volvería (bhavet) un erudito (paṇḍitaḥ) desprovisto de (varjitaḥ eva) la experiencia (anubhava) de Liberación (mukti), y (ca) si (yadi) solamente (mātram) se sacase (apanīyeta) pauruṣājñāna (pauruṣa-ajñāna) del discípulo (śiṣyāt), entonces (tadā) él (saḥ) ciertamente se convertiría en (khalu bhavet) una persona liberada (muktaḥ) carente del (rahitaḥ) pleno (aśeṣa) disfrute (āsvāda) de la experiencia (anubhava) de Emancipación (mokṣa) hasta la caída (āpātāt) del cuerpo (dehasya); en suma (saṅkṣepatas), él (saḥ) podría (śaknuyāt) experimentar (anubhavitum) Plenitud (pūrṇatvam) únicamente (kevalam) después de (param) la muerte (mṛtyoḥ); debido a todo esto (atas eva ca), tal (īdṛśam) ignorancia (ajñānam) de dos clases (dviguṇa) debe sin duda ser totalmente eliminada (samyak nirākartavyam asaṁśayaḥ) para alcanzar (arthāya) la experiencia (anubhavasya) de Liberación en vida (jīvat-mukti)||55||
Sin el quite completo de ambas clases de ignorancia, (es decir,) sin la total extirpación de ambos (tipos de) ignorancia, el propio logro o conquista de la Liberación o Emancipación no (es) perfecto o consumado. Si sólo se quitase bauddhājñāna del discípulo, entonces él se volvería un erudito desprovisto de la experiencia de Liberación, y si solamente se sacase pauruṣājñāna del discípulo, entonces él ciertamente se convertiría en una persona liberada carente del pleno disfrute de la experiencia de Emancipación hasta la caída del cuerpo; en suma, él podría experimentar Plenitud únicamente después de la muerte; debido a todo esto, tal ignorancia de dos clases debe sin duda ser totalmente eliminada para alcanzar la experiencia de Liberación en vida.
दीक्षा च शिवशास्त्राध्ययनं च तस्यानुग्रहप्रदानकृत्यं भवतो यतस्तस्य प्रसादं विना न केनापि तद्बृहत्कार्यं कर्तुं शक्यते॥५६॥
Dīkṣā ca śivaśāstrādhyayanaṁ ca tasyānugrahapradānakṛtyaṁ bhavato yatastasya prasādaṁ vinā na kenāpi tadbṛhatkāryaṁ kartuṁ śakyate||56||
Tanto la iniciación como (dīkṣā ca… ca) el estudiar (adhyayanam) escrituras (śāstra) de Śiva (śiva) son (bhavataḥ) Su (tasya) acto (kṛtyam) de otorgamiento de Gracia (anugraha-pradāna), ya que (yatas) nadie puede cumplir con (na kena api… kartum śakyate) esa gigantesca tarea (tad-bṛhat-kāryam) sin (vinā) Su (tasya) favor (prasādam).
Tanto la iniciación como el estudiar escrituras de Śiva son Su acto de otorgamiento de Gracia, ya que nadie puede cumplir con esa gigantesca tarea sin Su favor.
दीक्षा च शिवशास्त्राध्ययनं शिवसूत्रेण सार्धं भैरवागमं शिक्षणं च तस्यानुग्रहप्रदानकृत्यं स्वशक्तिपातो भवतो यतो यस्मात्तस्य प्रसादं विना तत्साहाय्यमन्तरेण न केनापि तद्बृहत्कार्यमीदृगसाधारणकर्तव्यं कर्तुं शक्यते। यदि परमशिवस्य त्वन्मुक्त्या न प्रयोजनं तर्हि त्वं दीक्षायै मानुषगुरुमुपगन्तुमपि तच्छस्तृआणि च स्पर्शितुमपि न शक्नोषि यदि तु त्वं दीक्षामाप्नोषि तच्छिवसूत्रमालिनीविजयोत्तरस्वच्छन्दाद्युत्कृष्ताद्वयशास्त्राणि चाधिगन्तुं शक्नोषि तदा त्वं खलु तेनानुमोदितोऽत्र च तावन्न विमतिः॥५६॥
Dīkṣā ca śivaśāstrādhyayanaṁ śivasūtreṇa sārdhaṁ bhairavāgamaṁ śikṣaṇaṁ ca tasyānugrahapradānakṛtyaṁ svaśaktipāto bhavato yato yasmāttasya prasādaṁ vinā tatsāhāyyamantareṇa na kenāpi tadbṛhatkāryamīdṛgasādhāraṇakartavyaṁ kartuṁ śakyate| Yadi paramaśivasya tvanmuktyā na prayojanaṁ tarhi tvaṁ dīkṣāyai mānuṣagurumupagantumapi tacchastṛāṇi ca sparśitumapi na śaknoṣi yadi tu tvaṁ dīkṣāmāpnoṣi tacchivasūtramālinīvijayottarasvacchandādyutkṛṣtādvayaśāstrāṇi cādhigantuṁ śaknoṣi tadā tvaṁ khalu tenānumodito’tra ca tāvanna vimatiḥ||56||
Tanto la iniciación como (dīkṣā ca… ca) el estudiar (adhyayanam) escrituras (śāstra) de Śiva (śiva) —(en suma,) el estudiar (śikṣaṇam) las escrituras reveladas por Bhairava (bhairava-āgamam) junto con (sārdham) los Śivasūtra-s (śiva-sūtreṇa)— son (bhavataḥ) Su (tasya) acto (kṛtyam) de otorgamiento de Gracia (anugraha-pradāna) —Su (sva) descenso (pātaḥ) de Poder (śakti)—, ya que (yatas yasmāt) nadie puede cumplir con (na kena api… kartum śakyate) esa gigantesca tarea (tad-bṛhat-kāryam) —tan extraordinaria (īdṛk asādhāraṇa) acción (kartavyam)— sin (vinā) Su (tasya) favor (prasādam), (en otras palabras,) sin (antareṇa) Su (tad) ayuda (sāhāyyam). Si (yadi) Paramaśiva no quiere (parama-śivasya… na prayojanam) tu Liberación (tvat-muktyā), entonces (tarhi) no puedes (tvam… na śaknoṣi) ni siquiera (api) aproximarte (upagantum) al Guru humano (mānuṣa-gurum) para recibir iniciación (dīkṣāyai) o (ca) incluso (api) tocar (sparśitum) Sus escrituras (tad-śastṛāṇi); pero (tu) si (yadi) obtienes (tvam… āpnoṣi) iniciación (dīkṣām) y (ca) puedes (śaknoṣi) estudiar (adhigantum) Sus (tad) sublimes (utkṛṣta) escrituras (śāstrāṇi) no dualistas (advaya) (tales como) los Śivasūtra-s, el Mālinīvijayottaratantra, el Svacchandatantra, etc. (tad-śivasūtra-mālinīvijayottara-svacchanda-ādi), entonces (tadā) tienes ciertamente Su aprobación (tvam khalu tena anumoditaḥ), y (ca) desde luego (tāvat), con referencia a esto (atra) no existe ninguna diferencia de opinión (na vimatiḥ)||56||
Tanto la iniciación como el estudiar escrituras de Śiva —(en suma,) el estudiar las escrituras reveladas por Bhairava junto con los Śivasūtra-s— son Su acto de otorgamiento de Gracia —Su descenso de Poder—, ya que nadie puede cumplir con esa gigantesca tarea —tan extraordinaria acción— sin Su favor, (en otras palabras,) sin Su ayuda. Si Paramaśiva no quiere tu Liberación, entonces no puedes ni siquiera aproximarte al Guru humano para recibir iniciación o incluso tocar Sus escrituras; pero si obtienes iniciación y puedes estudiar Sus sublimes escrituras no dualistas (tales como) los Śivasūtra-s, el Mālinīvijayottaratantra, el Svacchandatantra, etc., entonces tienes ciertamente Su aprobación, y desde luego, con referencia a esto no existe ninguna diferencia de opinión.
मानुषगुरुः साक्षाच्छिव एव शास्त्रेषु पुनः शिवतुल्य इति स उक्तः स्थूलदेहसन्निधेः॥५७॥
Mānuṣaguruḥ sākṣācchiva eva śāstreṣu punaḥ śivatulya iti sa uktaḥ sthūladehasannidheḥ||57||
El Guru humano (mānuṣa-guruḥ) (es) Śiva Mismo (śivaḥ eva) en persona (sākṣāt), pero (punar) en las escrituras (śāstreṣu) se menciona que es (saḥ uktaḥ) ‘exactamente como (tulyaḥ) Śiva (śiva… iti)‘ a causa de la presencia (sannidheḥ) del cuerpo físico (sthūla-deha).
El Guru humano es Śiva Mismo en persona, pero en las escrituras se menciona que es ‘exactamente como Śiva’ a causa de la presencia del cuerpo físico.
मानुषगुरुरस्थिमांसादिमयशरीरयुतो गुरुः साक्षात्प्रत्यक्षं शिव एव स्वतन्त्रः परमेश्वर एव शास्त्रेषु तन्त्रेषु पुनः किन्तु शिवतुल्य इति स उक्त उदितः स्थूलदेहसन्निधेः। यद्यपि मानुषगुरोः स्वमहेश्वरैक्यसमुपलब्धिर्विद्यते तदपि स शिवतुल्य एवोच्यते तत्स्थूलशरीरस्य सन्निधानतः सङ्क्षेपेणैवैकतो मानुषगुरुः कास्थूलदेहं धारयत्यन्यतः परमशिवो निखिलेन सर्वपारिमित्येन वियुक्तो भवति मर्त्यं हीत्वा पुनर्मानुषगुरुः परमशिवेनाखिलैकत्वं लभते नियतम्॥५७॥
Mānuṣagururasthimāṁsādimayaśarīrayuto guruḥ sākṣātpratyakṣaṁ śiva eva svatantraḥ parameśvara eva śāstreṣu tantreṣu punaḥ kintu śivatulya iti sa ukta uditaḥ sthūladehasannidheḥ| Yadyapi mānuṣaguroḥ svamaheśvaraikyasamupalabdhirvidyate tadapi sa śivatulya evocyate tatsthūlaśarīrasya sannidhānataḥ saṅkṣepeṇaivaikato mānuṣaguruḥ kāsthūladehaṁ dhārayatyanyataḥ paramaśivo nikhilena sarvapārimityena viyukto bhavati martyaṁ hītvā punarmānuṣaguruḥ paramaśivenākhilaikatvaṁ labhate niyatam||57||
El Guru humano (mānuṣa-guruḥ) —el Guru (guruḥ) dotado de (yutaḥ) un cuerpo (śarīra) compuesto de (maya) huesos (asthi), carne (māṁsa), etc. (ādi)— (es) Śiva Mismo (śivaḥ eva) en persona (sākṣāt) —el Libre (svatantraḥ) Señor Supremo Mismo (parama-īśvaraḥ eva) en persona (pratyakṣam)—, pero (punar kintu) en las escrituras (śāstreṣu) —o sea, en los Tantra-s (tantreṣu)— se menciona que es (saḥ uktaḥ uditaḥ) ‘exactamente como (tulyaḥ) Śiva (śiva… iti)‘ a causa de la presencia (sannidheḥ) del cuerpo físico (sthūla-deha). Aunque (yadi api) en el caso del Guru humano (mānuṣa-guroḥ) existe (vidyate) una total comprensión (samupalabdhiḥ) de su (sva) unidad (aikya) con el Gran Señor (mahā-īśvara), aún así (tad api), se dice que él es (saḥ… ucyate) exactamente como (tulyaḥ) Śiva (śiva… eva) debido a la existencia (sannidhānataḥ) de su cuerpo burdo (tad-sthūla-śarīrasya); en suma (saṅkṣepeṇa eva), por un lado (ekataḥ), el Guru humano (mānuṣa-guruḥ) retiene (dhārayati) un cuerpo físico insignificante (kā-sthūla-deham), y por el otro lado (anyataḥ), Paramaśiva (parama-śivaḥ) está (bhavati) completamente (nikhilena) desprovisto de (viyuktaḥ) toda limitación (sarva-pārimityena); de cualquier manera (punar), tras haber abandonado (hītvā) el cuerpo mortal (martyam), el Guru humano (mānuṣa-guruḥ) definitivamente (niyatam) adquiere (labhate) total (akhila) unidad (ekatvam) con Paramaśiva (parama-śivena)||57||
El Guru humano —el Guru dotado de un cuerpo compuesto de huesos, carne, etc.— (es) Śiva Mismo en persona —el Libre Señor Supremo Mismo en persona—, pero en las escrituras —o sea, en los Tantra-s— se menciona que es ‘exactamente como Śiva’ a causa de la presencia del cuerpo físico. Aunque en el caso del Guru humano existe una total comprensión de su unidad con el Gran Señor, aún así, se dice que él es exactamente como Śiva debido a la existencia de su cuerpo burdo; en suma, por un lado, el Guru humano retiene un cuerpo físico insignificante, y por el otro lado, Paramaśiva está completamente desprovisto de toda limitación; de cualquier manera, tras haber abandonado el cuerpo mortal, el Guru humano definitivamente adquiere total unidad con Paramaśiva.
परभैरवयोगे गुर्वाज्ञानुवर्तनं सिद्धिकारि॥५८॥
Parabhairavayoge gurvājñānuvartanaṁ siddhikāri||58||
La obediencia (anuvartanam) a los mandatos del Guru (guru-ājñā) (es) la clave para el éxito (siddhi-kāri) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge).
La obediencia a los mandatos del Guru es la clave para el éxito en Parabhairavayoga.
परभैरवयोगे गुर्वाज्ञानुवर्तनं सिद्धिकार्यर्थाद्गुर्वादेशानुरोधः सिद्धिप्रदायी। यतो मानुषगुरुः परमेशमूर्तिरस्ति ततस्तत्परमेशस्वात्मैक्यख्यात्यात्मकमुक्तिसम्पत्त्यर्थे तद्विशिष्टनिगूढनिदेशा यथावचनं कर्तव्या यदि किन्तु दक्षिणमिति मानुषगुरुणोक्तम् वामं च शिष्यो गतो यदि वा वाममिति तेनोक्तं दक्षिणं च शिष्यो गतस्तर्हि स्वं दुःखसङ्कुलसंसारावस्थानं निःसन्देहं दीर्घीकरोतीद्रिशो मूढशिष्यः॥५८॥
Parabhairavayoge gurvājñānuvartanaṁ siddhikāryarthādgurvādeśānurodhaḥ siddhipradāyī| Yato mānuṣaguruḥ parameśamūrtirasti tatastatparameśasvātmaikyakhyātyātmakamuktisampattyarthe tadviśiṣṭanigūḍhanideśā yathāvacanaṁ kartavyā yadi kintu dakṣiṇamiti mānuṣaguruṇoktam vāmaṁ ca śiṣyo gato yadi vā vāmamiti tenoktaṁ dakṣiṇaṁ ca śiṣyo gatastarhi svaṁ duḥkhasaṅkulasaṁsārāvasthānaṁ niḥsandehaṁ dīrghīkarotīdriśo mūḍhaśiṣyaḥ||58||
La obediencia (anuvartanam) a los mandatos del Guru (guru-ājñā) (es) la clave para el éxito (siddhi-kāri) —es decir (arthāt), la obediencia (anurodhaḥ) a las órdenes del Guru (guru-ādeśa) otorga (pradāyī) éxito (siddhi)— en Parabhairavayoga (parabhairavayoge). Porque (yatas) el Guru humano (mānuṣa-guruḥ) es (asti) la personificación (mūrtiḥ) del Amo Supremo (parama-īśa), por lo tanto (tatas), sus (tad) mandatos especiales y misteriosos (viśiṣṭa-nigūḍha-nideśāḥ) deben ser obedecidos (kartavyāḥ) al pie de la letra (yathā-vacanam) para (arthe) la adquisición (sampatti) de Liberación (mukti) que consiste en (ātmaka) darse cuenta de (khyāti) la unidad (aikya) del propio Ser (sva-ātma) con ese (tad) Amo Supremo (parama-īśa); pero (kintu) si (yadi) el Guru humano dice (mānuṣa-guruṇā uktam) ‘Hacia la derecha’ (dakṣiṇam iti) y (ca) el discípulo (śiṣyaḥ) va (gataḥ) hacia la izquierda (vāmam), o (vā) si (yadi) él dice (tena uktam) ‘Hacia la izquierda’ (vāmam iti) y (ca) el discípulo (śiṣyaḥ) va (gataḥ) hacia la derecha (dakṣiṇam), entonces (tarhi) un discípulo (śiṣyaḥ) tan tonto (īdriśaḥ mūḍha) está indudablemente prolongando (niḥsandeham dīrghī-karoti) su (svam) estadía (avasthānam) en la Trasmigración (saṁsāra) repleta de (saṅkula) dolor (duḥkha)||58||
La obediencia a los mandatos del Guru (es) la clave para el éxito —es decir, la obediencia a las órdenes del Guru otorga éxito— en Parabhairavayoga. Porque el Guru humano es la personificación del Amo Supremo, por lo tanto, sus mandatos especiales y misteriosos deben ser obedecidos al pie de la letra para la adquisición de Liberación que consiste en darse cuenta de la unidad del propio Ser con ese Amo Supremo; pero si el Guru humano dice ‘Hacia la derecha’ y el discípulo va hacia la izquierda, o si él dice ‘Hacia la izquierda’ y el discípulo va hacia la derecha, entonces un discípulo tan tonto está indudablemente prolongando su estadía en la Trasmigración repleta de dolor.
परभैरवयोगे गुरोरात्मनि विलीनस्वात्मत्वरूपस्तद्यथा गुरुणैकत्वसमासादनात्मकः शिष्यार्थः॥५९॥
Parabhairavayoge gurorātmani vilīnasvātmatvarūpastadyathā guruṇaikatvasamāsādanātmakaḥ śiṣyārthaḥ||59||
La meta (arthaḥ) de un discípulo (śiṣya) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge) consiste en (rūpaḥ) fundir su ser (vilīna-sva-ātmatva) en el Ser (ātmani) del Guru (guroḥ), en suma (tad yathā), consiste en (ātmakaḥ) volverse uno (ekatva-samāsādana) con el Guru (guruṇā).
La meta de un discípulo en Parabhairavayoga consiste en fundir su ser en el Ser del Guru, en suma, consiste en volverse uno con el Guru.
परभैरवयोगे गुरोरात्मनि विलीनस्वात्मत्वरूपः परमेशमूर्तेरात्मनि मग्नस्वात्मत्वमयस्तद्यथा गुरुणैकत्वसमासादनात्मकः परमशिवमूर्तिनैक्यधिगममयः शिष्यार्थश्छात्रान्तस्थानम्। यतो मानुषगुरुर्भवति परमेशमूर्तिस्ततोऽत्र योगे यत्परमाद्वयप्रकाशोऽहमिति निःशेषसाक्षात्कारो न चैव यत्सङ्कुचितजनोऽहमिति यथापूर्वं सम्यग्बन्धे शिष्यार्थः समासत उक्तमीदृगन्तस्थानं मानुषगुर्वात्मत्वेन भासमाने परमशिवे तादात्म्याशेषाप्तिरस्ति यथास्फुटं च मानुषगुरोरात्मा न भवति तन्मर्त्यं सततं रोगमरणशीलमपि तु सर्वस्याक्षयेश्वर एव॥५९॥
Parabhairavayoge gurorātmani vilīnasvātmatvarūpaḥ parameśamūrterātmani magnasvātmatvamayastadyathā guruṇaikatvasamāsādanātmakaḥ paramaśivamūrtinaikyadhigamamayaḥ śiṣyārthaśchātrāntasthānam| Yato mānuṣagururbhavati parameśamūrtistato’tra yoge yatparamādvayaprakāśo’hamiti niḥśeṣasākṣātkāro na caiva yatsaṅkucitajano’hamiti yathāpūrvaṁ samyagbandhe śiṣyārthaḥ samāsata uktamīdṛgantasthānaṁ mānuṣagurvātmatvena bhāsamāne paramaśive tādātmyāśeṣāptirasti yathāsphuṭaṁ ca mānuṣagurorātmā na bhavati tanmartyaṁ satataṁ rogamaraṇaśīlamapi tu sarvasyākṣayeśvara eva||59||
La meta o fin –propósito– (arthaḥ… antasthānam) de un discípulo (śiṣya… chātra) en Parabhairavayoga (parabhairavayoge) consiste en (rūpaḥ) fundir su ser (vilīna-sva-ātmatva) en el Ser (ātmani) del Guru (guroḥ) —a saber, consiste en (mayaḥ) sumergir su ser (magna-sva-ātmatva) en el Ser (ātmani) de la personificación (mūrteḥ) del Amo Supremo (parama-īśa)—, en suma (tad yathā) , consiste en (ātmakaḥ) volverse uno (ekatva-samāsādana) con el Guru (guruṇā), (o, para decirlo de otro modo,) consiste en (mayaḥ) el logro (adhigama) de la unidad (aikya) con la personificación (mūrtinā) de Paramaśiva (parama-śiva). Puesto que (yatas) el Guru humano (mānuṣa-guruḥ) es (bhavati) la personificación (mūrtiḥ) del Amo Supremo (parama-īśa), consiguientemente (tatas) en este Yoga (atra yoge) un total darse cuenta (niḥśeṣa-sākṣātkāraḥ) de que (yad) ‘Yo (aham) (soy) la Luz (prakāśaḥ) del supremo (parama) no dualismo (advaya… iti)‘, y no (na ca eva) de que (yad) ‘Yo (aham) (soy) una persona (janaḥ) limitada (saṅkucita… iti)‘, como antes (yathā-pūrvam) en esclavitud plena (samyak-bandhe), (constituye) la meta (arthaḥ) de un discípulo (śiṣya); en definitiva (samāsatas uktam), tal fin –propósito– (īdṛk-antasthānam) es (asti) la completa (aśeṣa) adquisición (āptiḥ) de identificación (tādātmya) con Paramaśiva (parama-śive) que aparece (bhāsamāne) como el Ser (ātmatvena) del Guru humano (mānuṣa-guru); y (ca) obviamente (yathāsphuṭam) el Ser (ātmā) del Guru humano (mānuṣa-guroḥ) no (na) es (bhavati) su cuerpo mortal (tad-martyam) que es constantemente propenso a enfermarse y morir (satatam roga-maraṇa-śīlam), sino más bien (api tu) el imperecedero Señor (akṣaya-īśvaraḥ) de todos (sarvasya) ciertamente (eva)||59||
La meta o fin –propósito– de un discípulo en Parabhairavayoga consiste en fundir su ser en el Ser del Guru —a saber, consiste en sumergir su ser en el Ser de la personificación del Amo Supremo—, en suma, consiste en volverse uno con el Guru, (o, para decirlo de otro modo,) consiste en el logro de la unidad con la personificación de Paramaśiva. Puesto que el Guru humano es la personificación del Amo Supremo, consiguientemente en este Yoga un total darse cuenta de que ‘Yo (soy) la Luz del supremo no dualismo’, y no de que ‘Yo (soy) una persona limitada’, como antes en esclavitud plena, (constituye) la meta de un discípulo; en definitiva, tal fin –propósito– es la completa adquisición de identificación con Paramaśiva que aparece como el Ser del Guru humano; y obviamente el Ser del Guru humano no es su cuerpo mortal que es constantemente propenso a enfermarse y morir, sino más bien el imperecedero Señor de todos ciertamente.
यत्तस्य सङ्कोचस्वीकारात्प्रादुर्भूतं तत् सकलाज्ञानतिमिरं परमशिवात्मगुरुणास्य संयोगस्य प्रभोच्छिनत्ति॥६०॥
Yattasya saṅkocasvīkārātprādurbhūtaṁ tat sakalājñānatimiraṁ paramaśivātmaguruṇāsya saṁyogasya prabhocchinatti||60||
La Luz (prabhā) de esta unión (asya saṁyogasya) con el Guru, con Paramaśiva (parama-śiva-ātma-guruṇā), quita (ucchinatti) toda la oscuridad de la ignorancia (tad sakala-ajñāna-timiram), la cual (yad) apareció (prādurbhūtam) debido a que Él aceptó (tasya… svīkārāt) limitación (saṅkoca).
La Luz de esta unión con el Guru, con Paramaśiva, quita toda la oscuridad de la ignorancia, la cual apareció debido a que Él aceptó limitación.
यत्तस्य सङ्कोचस्वीकारात्प्रादुर्भूतं पारिमित्यप्रतिग्रहादाविर्भूतं तत् सकलाज्ञानतिमिरं सर्वाविद्यातमः परमशिवात्मगुरुणा परमेशमूर्तिनास्य संयोगस्य युक्त्याः प्रभा ज्योतिरुच्छिनत्त्यपाकरोति। यत्परमेश्वरानन्दमयविलासं तत्तिमिरं सर्वं सङ्कोचाभिधानं शिष्ये सद्यो विभिन्नं स्वयम्प्रकाशपरमशिवैकत्वसम्पूर्णख्यातियोगादीदृशकस्वस्वभावोपलब्धिसामर्थ्याच्च सर्वविश्वं भासते केवलं स्वकरत्वेन न तु चिद्धीनवस्तुत्वेन॥६०॥
Yattasya saṅkocasvīkārātprādurbhūtaṁ pārimityapratigrahādāvirbhūtaṁ tat sakalājñānatimiraṁ sarvāvidyātamaḥ paramaśivātmaguruṇā parameśamūrtināsya saṁyogasya yuktyāḥ prabhā jyotirucchinattyapākaroti| Yatparameśvarānandamayavilāsaṁ tattimiraṁ sarvaṁ saṅkocābhidhānaṁ śiṣye sadyo vibhinnaṁ svayamprakāśaparamaśivaikatvasampūrṇakhyātiyogādīdṛśakasvasvabhāvopalabdhisāmarthyācca sarvaviśvaṁ bhāsate kevalaṁ svakaratvena na tu ciddhīnavastutvena||60||
La Luz (prabhā jyotis) de esta unión (asya saṁyogasya yuktyāḥ) con el Guru, con Paramaśiva (parama-śiva-ātma-guruṇā) —con la personificación (mūrtinā) del Amo Supremo (parama-īśa)—, quita o disipa (ucchinatti apākaroti) toda la oscuridad de la ignorancia (tad sakala-ajñāna-timiram sarva-avidyā-tamas), la cual (yad) apareció (prādurbhūtam) debido a que Él aceptó (tasya… svīkārāt) limitación (saṅkoca), (o sea,) que se manifestó (āvirbhūtam) porque Él aceptó (tasya… pratigrahāt) limitación (pārimitya). Toda (sarvam) la oscuridad (tad timiram) denominada (abhidhānam) limitación (saṅkoca), que (yad) es un bienaventurado (ānanda-maya) Juego (vilāsam) del Señor Supremo (parama-īśvara), se disipa inmediatamente (sadyas vibhinnam) en el discípulo (śiṣye) por medio de (yogāt) la plena (sampūrṇa) comprensión (khyāti) de la unidad (ekatva) con el autoluminoso Paramaśiva (svayam-prakāśa-parama-śiva); y (ca) como consecuencia de (sāmarthyāt) tal (īdṛśaka) captación (upalabdhi) de su propia naturaleza esencial –de la naturaleza esencial del discípulo– (sva-sva-bhāva), el universo entero (sarva-viśvam) aparece (bhāsate) únicamente (kevalam) como su propia refulgencia de Luz (sva-karatvena) y no (na tu) como una realidad (vastutvena) desprovista de (hīna) Conciencia (cit)||60||
La Luz de esta unión con el Guru, con Paramaśiva —con la personificación del Amo Supremo—, quita o disipa toda la oscuridad de la ignorancia, la cual apareció debido a que Él aceptó limitación, (o sea,) que se manifestó porque Él aceptó limitación. Toda la oscuridad denominada limitación, que es un bienaventurado Juego del Señor Supremo, se disipa inmediatamente en el discípulo por medio de la plena comprensión de la unidad con el autoluminoso Paramaśiva; y como consecuencia de tal captación de su propia naturaleza esencial –de la naturaleza esencial del discípulo–, el universo entero aparece únicamente como su propia refulgencia de Luz y no como una realidad desprovista de Conciencia.
भूयश्चाप्ययं संयोगस्तदनुग्रहेण संसिद्धः॥६१॥
Bhūyaścāpyayaṁ saṁyogastadanugraheṇa saṁsiddhaḥ||61||
Una vez más (bhūyas ca api), esta (ayam) unión (saṁyogaḥ) se cumple completamente (saṁsiddhaḥ) mediante Su Gracia (tad-anugraheṇa).
Una vez más, esta unión se cumple completamente mediante Su Gracia.
भूयश्चापि पुनरप्ययं संयोगो युक्तिस्तदनुग्रहेण परमशिवप्रसादतः संसिद्धः संपूर्णः। परभैरवयोगे सर्वव्यापकपरमशिवानुग्रहः सर्वदृष्ट्यादितोऽन्तं च सर्वथावश्यकोऽस्ति यतस्तं विना सर्वजनस्य यस्मिंश्च विद्यन्ते दारुणपीडाणां सर्वप्रकारा अस्माच्छरीराच्छरीरान्तरमस्माद्विकल्पाद्विकल्पान्तरमित्यादि निरवधिसंसारे बन्धने जीवितं निश्चितम्॥६१॥
Bhūyaścāpi punarapyayaṁ saṁyogo yuktistadanugraheṇa paramaśivaprasādataḥ saṁsiddhaḥ saṁpūrṇaḥ| Parabhairavayoge sarvavyāpakaparamaśivānugrahaḥ sarvadṛṣṭyādito’ntaṁ ca sarvathāvaśyako’sti yatastaṁ vinā sarvajanasya yasmiṁśca vidyante dāruṇapīḍāṇāṁ sarvaprakārā asmāccharīrāccharīrāntaramasmādvikalpādvikalpāntaramityādi niravadhisaṁsāre bandhane jīvitaṁ niścitam||61||
Una vez más (bhūyas ca api punar api), esta (ayam) unión (saṁyogaḥ yuktiḥ) se cumple o consuma completamente (saṁsiddhaḥ saṁpūrṇaḥ) mediante Su Gracia (tad-anugraheṇa) —a través del Favor (prasādataḥ) de Paramaśiva (parama-śiva)—. En el Parabhairavayoga (parabhairavayoge), la todopenetrante (sarva-vyāpaka) Gracia (anugrahaḥ) de Paramaśiva (parama-śiva) es (asti) absolutamente (sarvathā) indispensable (āvaśyakaḥ) desde todo punto de vista (sarva-dṛṣṭyā) y (ca) de principio (āditas) a fin (antam), porque (yatas) sin (vinā) Ella (tam) todos están condenados a una vida (sarvajanasya… jīvitam niścitam) en esclavitud (bandhane), (o sea, a una vida) en una Trasmigración sin final (niravadhi-saṁsāre) desde este cuerpo (asmāt śarīrāt) hacia otro cuerpo (śarīra-antaram), desde esta fluctuación mental (asmāt vikalpāt) hacia otra fluctuación mental (vikalpa-antaram) y así sucesivamente (iti-ādi), y (ca) en la cual (yasmin) existen (vidyante) toda clase (sarva-prakārāḥ) de sufrimientos horribles (dāruṇa-pīḍāṇām)||61||
Una vez más, esta unión se cumple o consuma completamente mediante Su Gracia —a través del Favor de Paramaśiva—. En el Parabhairavayoga, la todopenetrante Gracia de Paramaśiva es absolutamente indispensable desde todo punto de vista y de principio a fin, porque sin Ella todos están condenados a una vida en esclavitud, (o sea, a una vida) en una Trasmigración sin final desde este cuerpo hacia otro cuerpo, desde esta fluctuación mental hacia otra fluctuación mental y así sucesivamente, y en la cual existen toda clase de sufrimientos horribles.
यो बौद्धपौरुषाज्ञानयोरामिषतां यातो नरः स स्वगुरोरात्मनि विलीनस्वशिष्यात्मत्वरूपकार्यस्य सम्पादनेऽसमर्थवन्मन्यते॥६२॥
Yo bauddhapauruṣājñānayorāmiṣatāṁ yāto naraḥ sa svagurorātmani vilīnasvaśiṣyātmatvarūpakāryasya sampādane’samarthavanmanyate||62||
Al individuo limitado (naraḥ) que (yaḥ) ha caído presa (āmiṣatām yātaḥ) de bauddhājñāna y pauruṣājñāna (bauddha-pauruṣa-ajñānayoḥ) se lo considera (saḥ… manyate) ‘asamartha’ –incapacitado– (asamartha-vat) con relación a cumplir (sampādane) la tarea (kāryasya) de fundir su ser de ‘discípulo’ (vilīna-sva-śiṣya-ātmatva-rūpa) en el Ser (ātmani) de su Guru (sva-guroḥ).
Al individuo limitado que ha caído presa de bauddhājñāna y pauruṣājñāna se lo considera ‘asamartha’ (incapacitado) con relación a cumplir tal tarea de fundir su ser de ‘discípulo’ en el Ser de su Guru.
यो बौद्धपौरुषाज्ञानयोर्बुद्ध्यात्मविषयाविद्ययोरामिषतां यातो गतो नरोऽणुः स स्वगुरोरात्मनि परमेशमूर्तेरात्मनि विलीनस्वशिष्यात्मत्वरूपकार्यस्य मग्नस्वछात्रात्मत्वमयकर्तव्यस्य सम्पादने समापनेऽसमर्थवदक्षमवन्मन्यते सम्भाव्यते। यच्छिष्यो नरः स्वयमेवात्मोपलब्धिलभाय समर्थ इव शक्तजन इव न मन्यते यतो यद्येवं तर्हि स गुरुर्न च छात्रः स्यादित्येतत्खलु त्रिकमूलके परभैरवयोगे विशिष्टलक्षणमित्थं यन्मूढप्रजामत्यनुरूपं सकृद्दृष्तिपातेनातिसुखाभासं तदतिदुर्घटकार्यं साधनापेक्षया सोऽशेषेण परमशिवानुग्रहतन्त्रो गुरुप्रसादाधीनोऽवश्यं भवेत्॥६२॥
Yo bauddhapauruṣājñānayorbuddhyātmaviṣayāvidyayorāmiṣatāṁ yāto gato naro’ṇuḥ sa svagurorātmani parameśamūrterātmani vilīnasvaśiṣyātmatvarūpakāryasya magnasvachātrātmatvamayakartavyasya sampādane samāpane’samarthavadakṣamavanmanyate sambhāvyate| Yacchiṣyo naraḥ svayamevātmopalabdhilabhāya samartha iva śaktajana iva na manyate yato yadyevaṁ tarhi sa gururna ca chātraḥ syādityetatkhalu trikamūlake parabhairavayoge viśiṣṭalakṣaṇamitthaṁ yanmūḍhaprajāmatyanurūpaṁ sakṛddṛṣtipātenātisukhābhāsaṁ tadatidurghaṭakāryaṁ sādhanāpekṣayā so’śeṣeṇa paramaśivānugrahatantro guruprasādādhīno’vaśyaṁ bhavet||62||
Al individuo limitado o ser atómico (naraḥ aṇuḥ) que (yaḥ) ha caído presa (āmiṣatām yātaḥ gataḥ) de bauddhājñāna y pauruṣājñāna (bauddha-pauruṣa-ajñānayoḥ) —de las dos clases de ignorancia (avidyayoḥ) relativas al (viṣaya) intelecto (buddhi) (y) al Ser (ātma)— se lo considera (saḥ… manyate sambhāvyate) ‘asamartha’ –incapacitado– (asamartha-vat) —incapaz (akṣama-vat)— con relación a cumplir (sampādane) la tarea (kāryasya) de fundir su ser de ‘discípulo’ (vilīna-sva-śiṣya-ātmatva-rūpa) en el Ser (ātmani) de su Guru (sva-guroḥ) —(es decir,) con respecto a completar (samāpane) la tarea (kartavyasya) de sumergir su ser de ‘discípulo’ (magna-sva-chātra-ātmatva-maya) en el Ser (ātmani) de la personificación (mūrteḥ) del Amo Supremo (parama-īśa)—. Esto (etad) (es) ciertamente (khalu) una característica especial (viśiṣṭa-lakṣaṇam) en el Parabhairavayoga (parabhairavayoge) basado en Trika (trika-mūlake), que (yad) ‘el discípulo (śiṣyaḥ) (o) individuo limitado (naraḥ) no es considerado (na manyate) como (iva… iva) una persona calificada (śakta-janaḥ) (o) samartha (samarthaḥ), ya que (yatas) si (yadi) fuese así (evam) entonces (tarhi) él (saḥ) sería (syāt) Guru (guruḥ) y no (na ca) discípulo (chātraḥ… iti)‘; de este modo (ittham), él (saḥ) es (bhavet) en verdad (avaśyam) totalmente (aśeṣeṇa) dependiente de (tantraḥ) la Gracia de Paramaśiva (parama-śiva-anugraha) —(a saber,) él está sujeto al (adhīnaḥ) Favor (prasāda) del Guru (guru)— con referencia a (apekṣayā) llevar a cabo (sādhana) esa (tad) muy difícil (ati-durghaṭa) tarea (kāryam) que (yad) a primera vista (sakṛt-dṛṣti-pātena) luce como muy fácil (ati-sukha-ābhāsam) en la opinión (mati-anurūpam) de gente confundida (mūḍha-prajā)||62||
Al individuo limitado o ser atómico que ha caído presa de bauddhājñāna y pauruṣājñāna —de las dos clases de ignorancia relativas al intelecto (y) al Ser— se lo considera ‘asamartha’ –incapacitado– —incapaz— con relación a cumplir la tarea de fundir su ser de ‘discípulo’ en el Ser de su Guru —(es decir,) con respecto a completar la tarea de sumergir su ser de ‘discípulo’ en el Ser de la personificación del Amo Supremo—. Esto (es) ciertamente una característica especial en el Parabhairavayoga basado en Trika, que ‘el discípulo (o) individuo limitado no es considerado como una persona calificada (o) samartha, ya que si fuese así entonces él sería Guru y no discípulo’; de este modo, él es en verdad totalmente dependiente de la Gracia de Paramaśiva —(a saber,) él está sujeto al Favor del Guru— con referencia a llevar a cabo esa muy difícil tarea que a primera vista luce como muy fácil en la opinión de gente confundida.
Continúa leyendo LA TERCERA PARTE